Kontrast
Czcionka

O inwestycji

Rys historyczny

Odbudowa Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej 6, 8 i 10/12 zakłada przywrócenie historycznych gmachów w formie z sierpnia 1939 roku. Miejsce, które przez niemal 400 lat tętniło życiem, już niedługo powróci na mapę Warszawy.

To tutaj mieściły się jedne z najważniejszych instytucji II Rzeczpospolitej Polskiej: Sztab Generalny Wojska Polskiego w Pałacu Saskim oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Pałacu Brühla.

W Pałacu Saskim stoczono „bitwę umysłów” o przyszłość odrodzonego państwa polskiego – pracowali tu oficerowie i kryptolodzy odpowiedzialni za złamanie szyfrów Armii Czerwonej, czym bezpośrednio przyczynili się do zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej 1920 roku. Dekadę później w murach Pałacu podjęto się kolejnego niemożliwego zadania – złamania szyfru „Enigmy”. Trud ten podjęli wybitni matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski. W ostatnich dniach grudnia 1932 roku osiągnęli sukces, kod niemieckiej maszyny szyfrującej został złamany.

Z Pałacem Saskim wiąże się wiele istotnych dla naszej historii postaci. Jedną z nich jest Fryderyk Chopin, który wraz z rodziną mieszkał w prawym skrzydle budynku do 1817 roku. Właśnie w tym miejscu objawił się jego muzyczny geniusz – skomponował tu swoje pierwsze utwory: Polonez B-dur i Polonez g-moll.

Sąsiedni Pałac Brühla był perłą rokokowej architektury Warszawy. Gmach nierozerwalnie wiąże się z historią odrodzonej dyplomacji II RP, znajdowało się w nim bowiem Ministerstwo Spraw Zagranicznych. W latach 20. i 30. XX wieku nastąpił rozkwit polskiej sztuki użytkowej, której wizytówką stał się przebudowany pod kierownictwem arch. Bohdana Pniewskiego Pałac. W ślad za nim również inne polskie placówki dyplomatyczne stały się miejscami promowania polskiego designu.

Odbudowa budynków tworzących przed 1939 rokiem zachodnią pierzeję pl. Piłsudskiego jest ważna także z urbanistycznego punktu widzenia. Ten największy kompleks pałacowy Warszawy tworzył plastycznie i krajobrazowo spójną przestrzeń, domykającą plac. Jego przywrócenie zwieńczy dzieło powojennej odbudowy stolicy.

Harmonogram inwestycji

2018

11 listopada 2018 roku, podczas obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, Prezydent RP Andrzej Duda inauguruje odbudowę Pałacu Saskiego, ogłaszając deklarację o restytucji Pałacu Saskiego jako trwałego pomnika niepodległości oraz symbolu ciągłości państwowej.

2019 - 2020

Trwają prace wielostronnego zespołu roboczego, w skład którego wchodzą przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP, Kancelarii Senatu RP, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, Miasta Stołecznego Warszawy i stowarzyszenia Saski 2018. Mają one na celu wypracowanie wspólnego porozumienia dotyczącego projektu odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej.

2021

Uroczyste podpisanie ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie przez Prezydenta RP, 15 sierpnia 2021 roku.

Powołanie spółki celowej odpowiedzialnej za odbudowę Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 1 grudnia 2021 roku.

2022

Przygotowanie harmonogramu inwestycji, rozpoczęcie kwerendy historycznej, przeprowadzenie badań geofizycznych, dendrologicznych, petrograficznych i innych, ponowne odsłonięcie reliktów Pałacu Saskiego.

2023

Ogłoszenie konkursu architektonicznego na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu dla inwestycji polegającej na odbudowie budynków zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego: Pałacu Brühla, Pałacu Saskiego i kamienic od strony ul. Królewskiej, 27 marca 2023 roku.

Rozpoczęcie prac archeologicznych na terenie Pałacu Brühla, 4 lipca 2023 roku.

Ogłoszenie wyników konkursu architektonicznego na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu dla inwestycji polegającej na odbudowie Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie, 12 października 2023 roku.

2025

Wybór Generalnego Wykonawcy.

2030

Oddanie do użytku gmachów Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic od strony ul. Królewskiej.

Prace przygotowawcze

Odsłonięte relikty Pałacu Saskiego, listopad 2022. Fot. mat. własne

W pierwszych miesiącach funkcjonowania spółki celowej Pałac Saski sp. z o.o. opracowano szczegółowy harmonogram inwestycji, dzięki któremu udało się pozyskać kolejne decyzje administracyjne oraz zawrzeć porozumienia i umowy dzierżawy z zarządcami nieruchomości wchodzących w obszar prac związanych z odbudową zachodniej pierzei pl. marsz. J. Piłsudskiego. W sierpniu 2022 roku część tego obszaru wygrodzono i przeprowadzono na nim prace mające na celu odkrycie zasypanych reliktów Pałacu Saskiego. Odsłonięte już w całości zabytkowe mury można podziwiać przez umieszczone w ogrodzeniu terenu inwestycji wizjery. Opracowane zostały również programy prac, które pozwolą na odsłonięcie pozostałości Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej, w tym prac archeologicznych. Wykonane zostało tymczasowe przyłącze do sieci elektroenergetycznej, zabezpieczono instalację do doraźnego odprowadzania wody do kanalizacji miejskiej, aby uniknąć powstawania zastoisk wody opadowej i roztopowej w wykopie archeologicznym, oraz opracowano i wdrożono projekt czasowej organizacji ruchu w rejonie ulicy Królewskiej i Wierzbowej.

Realizując inwestycję z uwzględnieniem potrzeb poszanowania zasad ochrony środowiska i dbałości o najmniejsze detale przy odtwarzaniu zabytkowych obiektów, spółka podjęła współpracę z szeregiem uczelni i instytucji, takich jak Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Uniwersytet Warszawski, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Politechnika Warszawska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu czy Muzeum Ziemi Państwowej Akademii Nauk. Wspólne działania pozwoliły na opracowanie m.in. ekspertyzy dendrologicznej i arborystycznej Ogrodu Saskiego, badań petrograficznych baz kolumn nad Grobem Nieznanego Żołnierza, a także badań geofizycznych.

Więcej informacji na temat dotychczasowych działań inwestycyjnych:

X 2022: Pierwsze podsumowanie działalności Pałac Saski sp. z o.o.

XII 2022: Rok działalności Pałac Saski sp. z o.o.

VIII 2023: Podsumowanie półrocza działań Pałac Saski sp. z o.o.

Planowane funkcje odbudowanych gmachów

W ramach projektu odbudowane zostaną Pałac Saski, Pałac Brühla i trzy kamienice przy ul. Królewskiej w Warszawie. Zgodnie z zapisami ustawy z dn. 11 sierpnia 2021 roku o realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie odtworzone gmachy zostaną przeznaczone na potrzeby Kancelarii Senatu RP, Mazowieckiego Urzędu wojewódzkiego oraz instytucji prowadzących działalność kulturalną i społecznie użyteczną. Pałac Saski stanie się miejscem opowieści o polskiej historii, tradycji i kulturze, przestrzenią wymiany myśli i poglądów, działalności edukacyjnej i kulturalnej. Odtworzone gmachy stanowić będą nową wizytówkę miasta, otwartą dla szerokiego grona odbiorców.

Forma Grobu Nieznanego Żołnierza

Szczególny pomnik ku czci bohaterów poległych podczas walk w obronie ojczyzny blisko 100 lat temu został umieszczony w arkadach Pałacu Saskiego. 2 listopada 1925 roku złożono tu szczątki Nieznanego Żołnierza, symbolicznie upamiętniając wszystkich, którzy walczyli o wolność Rzeczpospolitej. Proces wyburzania Pałacu Saskiego w grudniu 1944 roku przetrwał jedynie fragment środkowych arkad z centralną częścią monumentu. Po wojnie pomnik odtworzono w formie trwałej ruiny. Ta wymowna symbolika zostanie zachowana i podkreślona w odbudowanej kolumnadzie Pałacu Saskiego, a Grób Nieznanego Żołnierza odzyska swój pierwotny kształt.

aktualności

Na metalowym ogrodzenia dwie plansze z nadrukowanymi wizualizacjami: po lewej okrągła sala z fotelami wokół, po prawej widok z lotu ptaka na odbudowany zespół Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie. W tle za ogrodzeniem liściaste drzewa Ogrodu Saskiego w barwie żółtej i zielono-żółtej.

Wystawa: koncepcje odbudowy Pałacu Saskiego

Zakończony 12 października 2023 r. międzynarodowy konkurs architektoniczno-urbanistyczny zaowocował powstaniem pięciu koncepcji odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie. Wszystkie prace laureatów – w tym zwycięską autorstwa WXCA Group sp. z o.o. – prezentujemy na wystawie w przestrzeni pl. Piłsudskiego. Wystawa prac konkursowych Wszystkich, którzy zastanawiają się, jak będzie wyglądał […]

Rusza Fototeka Pałacu Saskiego

Za nami szeroka analiza materiałów dotyczących Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej w archiwach krajowych i zagranicznych. Wierzymy jednak, że kluczowe fotografie Pałacu Saskiego i jego okolic sprzed 1945 roku znajdują się w domowych zbiorach. Jeśli masz prywatne zdjęcia serca Warszawy, podziel się nimi i odbuduj z nami trzysta lat polskiej historii. […]

Pierwszy sezon ścieżki „Wokół piwnic Pałacu Saskiego” za nami

Wraz z pogarszającą się aurą i coraz krótszym dniem, zakończyła się w tym roku możliwość zwiedzania odsłoniętych fundamentów pierzei zachodniej pl. Piłsudskiego. W ciągu kilku miesięcy 2023 r. ścieżka edukacyjna „Wokół piwnic Pałacu Saskiego” przyciągnęła przeszło siedem tysięcy osób zainteresowanych historią tego miejsca i ciekawych rozwoju inwestycji odbudowy pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. […]

Konferencja „Między ortodoksją a kreacją” w SARP

Nadchodzi piętnasta edycja konferencji „Między ortodoksją a kreacją” – cyklicznego wydarzenia dla specjalistów zajmujących się konserwacją i architekturą. Miejscem tegorocznej edycji, która odbędzie się w dniach 22 i 23 listopada 2023 roku, będzie pawilon Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP przy ul. Foksal w Warszawie. Pojawi się również możliwość śledzenia konferencji online na stronie SARP. Częścią programu tego […]

Festiwal Niepodległa na Krakowskim Przedmieściu

11 listopada, czyli podczas Narodowego Święta Niepodległości, już po raz szósty odbył się Festiwal Niepodległa na Krakowskim Przedmieściu. W programie radosnego świętowania tej symbolicznej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości pojawiły się także akcenty związane z Pałacem Saskim, takie jak spacery historyczne, pokazy wirtualnej rzeczywistości oraz warsztaty dla dzieci, przygotowane m.in. w ramach współpracy z Akademią […]
Wizualizacja, widok z lotu ptaka na odbudowany Pałac Saski na tle placu Piłsudskiego w Warszawie. Na pierwszym planie drzewa Ogrodu Saskiego w jesiennej szacie, w tle widoczne również zabudowania miasta.

Jak będzie wyglądał Pałac Saski? Koncepcje konkursowe

Znamy już zwycięzcę międzynarodowego konkursu na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu dla inwestycji polegającej na odbudowie Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie. Przyjrzyjmy się bliżej koncepcji zwycięzcy – pracowni WXCA Group sp. z o.o. – pokazującej, jak będzie wyglądał Pałac Saski, ale i wszystkim pracom zgłoszonym do II […]
Wystawa „Przywracamy Serce Niepodległej” w Rawiczu

Wystawa „Przywracamy Serce Niepodległej” w Rawiczu

Wędrująca wystawa plenerowa „Przywracamy Serce Niepodległej” dotarła do kolejnej przystani. Po wcześniejszym przystanku w Radomiu, 17 października zawitała do Rawicza. Mieszkańcy i turyści mogą przespacerować się między jej tablicami wystawionymi na rynku miasta, przed siedzibą Muzeum Ziemi Rawickiej w barokowym ratuszu. Wystawa będzie dostępna dla wszystkich do 20 listopada. Trzystuletnia historia serca Warszawy Wystawa w […]

Skarby Pałacu Brühla – wystawa na placu Piłsudskiego

W przestrzeni placu Piłsudskiego przybyła nowa wystawa, czyli „Skarby Pałacu Brühla”. Po raz pierwszy warszawiacy i osoby odwiedzające stolicę mogą z bliska obejrzeć artefakty z wykopalisk archeologicznych na terenie dawnego Pałacu Brühla. W specjalnie zaaranżowanym pawilonie, w rogu wygrodzonego pod odbudowę pałaców Saskiego i Brühla terenu, wystawiono historyczne obiekty, takie jak częściowo zachowana rzeźba „Chwała” […]

Wyniki konkursu na odbudowę Pałacu Saskiego

12 października 2023 r. w samo południe ogłoszono wyniki konkursu na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu dla inwestycji odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie. W międzynarodowym konkursie udział wzięło jedenaście pracowni architektonicznych i konsorcjów. W drugim etapie pięć z nich przedstawiło swoje koncepcje architektoniczne, a dziś w […]

Konferencja „Obudować nieodbudowane” za nami

Odbudowa, rekonstrukcja zabytków i budowa obiektów w historyzującej formie to główne wątki, które przeplatały się w wystąpieniach naukowców podczas konferencji „Odbudować nieodbudowane. Problematyka odbudowy i rekonstrukcji w świetle współczesnych wyzwań”. Jeden z paneli dyskusyjnych poświęcony był wartościom płynącym z odbudowy i odbudowie wartości, gdzie za przykład posłużyły Pałace Saski i Brühla. Wydarzenie odbyło się w […]