Kontrast
Czcionka
aktualności

Publikacja ogłoszenia o konkursie na odbudowę Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej

27 marca 2023 r. opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (TED) ogłoszenie o konkursie architektoniczno-urbanistycznym na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu dla inwestycji polegającej na odbudowie Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie. Tym samym rozpoczął się etap kwalifikacyjny, do którego zgłaszać mogą się podmioty zainteresowane udziałem w konkursie. Regulamin oraz niezbędna dokumentacja są już dostępne na stronie operatora konkursu – Stowarzyszenia Architektów Polskich. Etap kwalifikacyjny trwa do 9 maja 2023 r.

Struktura konkursu

Prace związane z inwestycją odbudowy historycznego zespołu pałaców i kamienic postępują zgodnie z harmonogramem, który po przeprowadzeniu kwerendy historycznej i badań w terenie oraz odsłonięciu reliktów Pałacu Saskiego zakłada ogłoszenie konkursu architektonicznego. Celem dochowania architektonicznej i artystycznej jakości odbudowy, w ramach etapu przygotowawczego, z końcem ubiegłego rogu wybrany został bezpośredni operator konkursu – Stowarzyszenie Architektów Polskich. Współpraca z tą najbardziej doświadczoną w swojej branży organizacją w krótkim czasie zaowocowała powołaniem 12-osobowego sądu konkursowego, w którego skład weszli wybitni projektanci, przedstawiciele władz państwowych i władz Warszawy, służb konserwatorskich i świata sztuki. Konkurs przeprowadzony zostanie w formule dwuetapowego konkursu zamkniętego i składa się z dwóch zasadniczych części – opracowań studialnych (I) i prac konkursowych (II) – poprzedzonych etapem kwalifikacyjnym.

Rozpoczęta dziś część kwalifikacyjna to przede wszystkim czas dla zainteresowanych udziałem w konkursie, zarówno samodzielnych biur architektonicznych, jak i konsorcjów. Pod uwagę brane są również podmioty zagraniczne, ogłoszenie o konkursie zostało bowiem opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE (TED), co przekłada się na jego dostępność we wszystkich 24 językach urzędowych wspólnoty. Na tym etapie ocenie podlegają doświadczenie i zdolności techniczne podmiotów, które ubiegają się o udział w konkursie. Na podstawie oceny wniosków o dopuszczenie do konkursu wyłonione zostaną podmioty, które wezmą udział w etapie opracowań studialnych. Sąd konkursowy po zapoznaniu się ze zanonimizowanymi opracowaniami wybierze uczestników, których zaprosi do przygotowania i złożenia pracy konkursowej w ramach II etapu. Zwycięski projekt poznamy jeszcze jesienią tego roku, wówczas jego twórcy będą mogli przystąpić do negocjacji umowy, na podstawie której w ciągu kolejnych dwóch lat opracują pełną dokumentację projektową.

Wymagania ogólne

W myśl przyjętej przez obydwie izby polskiego parlamentu ustawy z dn. 11 sierpnia 2021 r. dotyczącej odbudowy pierzei zachodniej pl. Piłsudskiego, ma ona zostać odtworzona według zewnętrznego kształtu architektonicznego z dn. 31 sierpnia 1939 r. W pracy konkursowej należy zatem dochować jak największej wierności oryginałowi, czemu posłuży rzetelne badanie źródeł historycznych, w szczególności zachowanych planów, fotografii i szkiców. Podczas projektowania przyjąć należy, w miarę możliwości, zastosowanie tych samych materiałów wykonania elewacji budynków.

Wewnętrzna struktura odbudowanych budynków musi odpowiadać docelowym podziałom elewacji i układowi okien oraz drzwi – przegrody pionowe i poziome, schody, urządzenia itp. nie mogą zostać wprowadzone w światło otworów okiennych i drzwiowych oraz przejść bramowych. Jednocześnie wnętrza muszą zostać dostosowane do współczesnych potrzeb, w tym wymogów technicznych: przepisów bezpieczeństwa, instrukcji przeciwpożarowych, zapewnienia dostępu osobom z niepełnosprawnościami i wielu innych.

Projekt a funkcje budynków

Tętniące niegdyś życiem centrum miasta, czyli pl. Piłsudskiego na nowo stanie się ważnym punktem na kulturalnej mapie Warszawy, popularnym miejscem spotkań jej mieszkańców, a dla turystów istotnym elementem zwiedzania stolicy Polski. Przyszłe funkcje odbudowanych obiektów ramowo określono w ustawie: zostaną przeznaczone na potrzeby Kancelarii Senatu i Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie oraz potrzeby podmiotów prowadzących działalność kulturalną, edukacyjną lub społecznie użyteczną z przeznaczeniem na prowadzenie tej działalności. W związku z powyższym przewiduje się przestrzeń ekspozycyjną dla wystaw stałych i czasowych, wielofunkcyjną salę m.in. do organizacji kameralnych koncertów i uroczystości, pomieszczenia konferencyjne, edukacyjne i warsztatowe, strefę dla dzieci, punkt informacji kulturalnej, a także lokale gastronomiczne, które w miarę możliwości będą otwarte na Ogród Saski. W ramach opracowania projektu architektonicznego preferowane jest zrealizowanie potrzeb programowych Kancelarii Senatu RP w Pałacu Brühla, natomiast potrzeb związanych z działalnością społecznie użyteczną w Pałacu Saskim.

Odwiedzający odbudowany kompleks pałaców i kamienic, którego całkowita powierzchnia wyniesie ponad 100 tys. m2, oprócz skorzystania z szeroko pojętej oferty kulturalnej, będą mieli również szanse na podziwianie zachowanych fragmentów zabytkowych piwnic Pałacu Saskiego. Opierając się bowiem na decyzji Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z 2007 r., wpisane do rejestru relikty zabudowy zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego nie mogą zostać usunięte, a zgodnie z konkursowymi wymogami należy je wyeksponować dla zwiedzających.

Układ urbanistyczny

Innym z konkursowych wymagań, dotyczących terenu inwestycji o łącznej powierzchni ok. 3,44 ha, jest odtworzenie ogrodu przy pawilonie Becka wraz z ogrodzeniem, umożliwiającym swobodną komunikację z Ogrodem Saskim. O ile przywrócone ma zostać historyczne ogrodzenie Pałacu Brühla, o tyle nie dopuszcza się projektowania innych, nowych ogrodzeń od strony Ogrodu Saskiego oraz pl. Piłsudskiego. Ponadto wpływ na otoczenie terenu inwestycji ściśle określa również ustawa. Zgodnie z jej zapisem „układ urbanistyczny placu Marszałka Józefa Piłsudskiego wraz ze znajdującym się na nim Grobem Nieznanego Żołnierza, pomnikiem Józefa Piłsudskiego, Krzyżem Papieskim, Pomnikiem Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 r. oraz pomnikiem Lecha Kaczyńskiego jest nienaruszalny”. Sam Grób Nieznanego Żołnierza w projekcie architektonicznym musi być czytelnie wyodrębniony na tle odbudowywanej części, a jakakolwiek ingerencja w jego obecną strukturę jest niedopuszczalna.

Wyraźniejsze zmiany w otoczeniu mogą się natomiast pojawić w przestrzeni sąsiednich ulic. Zasady konkursu dopuszczają zwężenie fragmentu ul. Królewskiej ze względu na obrys kamienicy Malhomme’a, która znajdowała się przy ulicy pod numerem 6. W obrębie jednego z dwóch dzisiejszych pasów ruchu tej ulicy, jak również w przypadku położonej po drugiej stronie placu ul. Wierzbowej, konkurs przewiduje możliwość obsługi komunikacyjnej odbudowywanych obiektów. Swym zakresem obejmuje ona pochylnie wjazdowe i wyjazdowe dla parkingów oraz stref dostaw, które zostaną zlokalizowane na podziemnych kondygnacjach. Koncepcja ta nie powinna być jednak traktowana jako wiążąca, uczestnik konkursu może przedstawić także rozwiązanie autorskie.

SARP: operator konkursu na odbudowę

Organizatorem konkursu jest Pałac Saski sp. z o.o., natomiast jego bezpośrednim operatorem Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP). Historia stowarzyszenia rozpoczęła się już w XIX wieku, kiedy to budowniczy i inżynierowie założyli Krakowskie Towarzystwo Techniczne, a architekci połączyli siły w Towarzystwie Popierania Handlu i Przemysłu. W 1926 roku założono w Warszawie Stowarzyszenie Architektów Polskich (później Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, stąd skrót „SARP”), a jego celami statutowymi są m.in. dbałość o wysoką jakość architektury, przestrzeni i środowiska oraz rozwój twórczości architektonicznej.

Dowiedz się więcej:

Strona konkursu – Regulamin i dokumentacja

Rusza konkurs architektoniczny na odbudowę Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Odbudowa Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej – prace przygotowawcze.

aktualności

Zwiedzanie terenu odbudowy Pałaców Saskiego i Brühla przedłużone

Ścieżka edukacyjna „Wokół piwnic Pałaców Saskiego i Brühla” cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem, dlatego przedłużamy możliwość jej odwiedzenia o kolejny miesiąc. Wszystkich, którzy chcą zobaczyć historyczne mury międzywojennych siedzib Sztabu Generalnego WP oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych i poznać ponad 300-letnią historię tego miejsca, zapraszamy do zapisów na bezpłatne zwiedzanie z przewodnikiem do 27 października 2024 r. […]

Pałac Saski po sąsiedzku – sezon 2024

Za nami cykl spotkań sąsiedzkich w ramach warszawskich wydarzeń dzielnicowych. W tym roku podczas sezonu letniego i na początku jesieni „Pałac Saski po sąsiedzku” odwiedził dziewięć stołecznych dzielnic podczas czternastu różnorodnych, całodziennych wydarzeń w plenerze. Projekt przybliża historię zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego i jej zielonego sąsiada, czyli Ogrodu Saskiego, oferując atrakcje zarówno dla dzieci, jak […]

Międzynarodowa nagroda architektoniczna dla koncepcji odbudowy Pałacu Saskiego

Koncepcja odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie otrzymała nagrodę w ramach International Architecture Awards 2024. Praca autorstwa WXCA Group sp. z o.o. – jedna z ponad 850 biorących udział w konkursie – została wyróżniona w kategorii „restoration/renovation”. Koncepcja odbudowy Pałacu Saskiego nagrodzona International Architecture Awards to konkurs organizowany od […]

Nowa Oś Saska: bezpłatne spacery miejskie

Choć tegoroczne wakacje oficjalnie dobiegły końca, cykl spacerów z przewodnikami szlakiem „nowej Osi Saskiej” to doskonała okazja do ich przedłużenia i wypróbowania nowej turystycznej trasy. Najbliższe oprowadzanie po wybranych zakątkach Warszawy odbędzie się 8 września 2024 r., kolejne zaś w pierwsze dwie niedziele października. Do udziału zapraszają przewodnik Łukasz Ostoja-Kasprzycki (PoWarszawsku), Centrum Praskie Koneser oraz […]

Pałac Saski po sąsiedzku ponownie w warszawskich dzielnicach

Niecodzienna podróż po przedwojennym placu Piłsudskiego dzięki okularom VR czy warsztaty dla dzieci nawiązujące do historii Pałacu Saskiego to cieszące się powodzeniem atrakcje, które powrócą jesienią. Już od 7 września 2024 r. zapraszamy do odwiedzenia „Pałacu Saskiego po sąsiedzku” podczas licznych warszawskich wydarzeń na zakończenie lata. Pałac Saski po sąsiedzku, czyli gdzie? Historyczny zespół Pałacu […]
Grafika z tekstem: "10 września 2024 r., godz. 12.00 Pałac na Wyspie, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Łazienki Królewskie i inne ogrody historyczne w obliczu zmian klimatycznych. Szanse i wyzwania. Debata Ekspercka". Beżowe tło, na dole fioletowe korony drzew, w prawym górnym rogu logotypy: Łazienki Królewskie i Pałac Saski.

Ogrody historyczne w dobie zmiany klimatu - debata w Muzeum Łazienki Królewskie

„Łazienki Królewskie i inne ogrody historyczne w obliczu zmian klimatycznych. Szanse i wyzwania” to tytuł debaty, która odbędzie się 10 września 2024 r. o godz. 12 w Pałacu na Wyspie. Eksperci architektury krajobrazu, ogrodnictwa oraz zarządzania zielonym dziedzictwem kulturowym podejmą dyskusję na temat związanych ze zmianą klimatu zagrożeń dla kształtu historycznych ogrodów i parków, a […]

Pałac Saski na wystawie „Plany na Przyszłość 2024”

ZODIAK Warszawski Pawilon Architektury gości w swoich przestrzeniach już dwudziestą siódmą edycję wystawy „Plany na Przyszłość 2024”. Pośród najnowszych projektów architektonicznych i urbanistycznych dla Warszawy i sąsiadujących gmin zaprezentowana została również wizja odbudowy zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego autorstwa biura WXCA Group sp. z o.o. Odwiedzający wystawę mogą zobaczyć m.in. okazałą makietę przedstawiającą koncepcję odbudowy Pałaców […]
Widok z ukosa na wystawę zdjęciową na metalowym ogrodzeniu. W tle od lewej panorama Warszawy, po prawej drzewa Ogrodu Saskiego. Niebo częściowo zachmurzone.

Warszawa kiedyś i dziś. Nowa wystawa na pl. Piłsudskiego

Ogrodzenie terenu odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie ponownie zmieniło swoje oblicze. Na odwiedzających pl. Piłsudskiego czeka wystawa fotograficzna „Warszawa kiedyś i dziś. 80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego”. 1 sierpnia, jak co roku, odbędzie się tu również koncert „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki”, który zacznie się o godz. 20:30. Spacerując […]

Pałac Saski w Centrum Praskim Koneser: fotoplastikon i spacery varsavianistyczne

Co może łączyć Pałac Saski z prawobrzeżną Warszawą? Po udziale w dzielnicowych wydarzeniach plenerowych na Bielanach, Mokotowie, Ursynowie, Żoliborzu oraz w Rembertowie i Włochach, czas przybliżyć losy Pałacu Saskiego mieszkańcom Pragi, a także wszystkim, którzy postanowili w te wakacje odwiedzić stolicę. W przestrzeni dziedzińca Centrum Praskiego Koneser do końca lata można odwiedzić fotoplastikon z archiwalnymi […]

Zabezpieczenie wykopu przy ul. Wierzbowej

W dniach 24-25 czerwca 2024 r. na terenie dawnego Pałacu Brühla odbyły się kolejne prace, tym razem mające na celu zabezpieczenie ściany wykopu archeologicznego, który powstał wskutek ubiegłorocznych badań. Działania mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa zarówno ruchu pojazdów na znajdującej się tuż obok ul. Wierzbowej, jak i osób pracujących na terenie wykopalisk. Realizowane przez Pałac […]