Kontrast
Czcionka
aktualności

Publikacja ogłoszenia o konkursie na odbudowę Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej

27 marca 2023 r. opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (TED) ogłoszenie o konkursie architektoniczno-urbanistycznym na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu dla inwestycji polegającej na odbudowie Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie. Tym samym rozpoczął się etap kwalifikacyjny, do którego zgłaszać mogą się podmioty zainteresowane udziałem w konkursie. Regulamin oraz niezbędna dokumentacja są już dostępne na stronie operatora konkursu – Stowarzyszenia Architektów Polskich. Etap kwalifikacyjny trwa do 9 maja 2023 r.

Struktura konkursu

Prace związane z inwestycją odbudowy historycznego zespołu pałaców i kamienic postępują zgodnie z harmonogramem, który po przeprowadzeniu kwerendy historycznej i badań w terenie oraz odsłonięciu reliktów Pałacu Saskiego zakłada ogłoszenie konkursu architektonicznego. Celem dochowania architektonicznej i artystycznej jakości odbudowy, w ramach etapu przygotowawczego, z końcem ubiegłego rogu wybrany został bezpośredni operator konkursu – Stowarzyszenie Architektów Polskich. Współpraca z tą najbardziej doświadczoną w swojej branży organizacją w krótkim czasie zaowocowała powołaniem 12-osobowego sądu konkursowego, w którego skład weszli wybitni projektanci, przedstawiciele władz państwowych i władz Warszawy, służb konserwatorskich i świata sztuki. Konkurs przeprowadzony zostanie w formule dwuetapowego konkursu zamkniętego i składa się z dwóch zasadniczych części – opracowań studialnych (I) i prac konkursowych (II) – poprzedzonych etapem kwalifikacyjnym.

Rozpoczęta dziś część kwalifikacyjna to przede wszystkim czas dla zainteresowanych udziałem w konkursie, zarówno samodzielnych biur architektonicznych, jak i konsorcjów. Pod uwagę brane są również podmioty zagraniczne, ogłoszenie o konkursie zostało bowiem opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE (TED), co przekłada się na jego dostępność we wszystkich 24 językach urzędowych wspólnoty. Na tym etapie ocenie podlegają doświadczenie i zdolności techniczne podmiotów, które ubiegają się o udział w konkursie. Na podstawie oceny wniosków o dopuszczenie do konkursu wyłonione zostaną podmioty, które wezmą udział w etapie opracowań studialnych. Sąd konkursowy po zapoznaniu się ze zanonimizowanymi opracowaniami wybierze uczestników, których zaprosi do przygotowania i złożenia pracy konkursowej w ramach II etapu. Zwycięski projekt poznamy jeszcze jesienią tego roku, wówczas jego twórcy będą mogli przystąpić do negocjacji umowy, na podstawie której w ciągu kolejnych dwóch lat opracują pełną dokumentację projektową.

Wymagania ogólne

W myśl przyjętej przez obydwie izby polskiego parlamentu ustawy z dn. 11 sierpnia 2021 r. dotyczącej odbudowy pierzei zachodniej pl. Piłsudskiego, ma ona zostać odtworzona według zewnętrznego kształtu architektonicznego z dn. 31 sierpnia 1939 r. W pracy konkursowej należy zatem dochować jak największej wierności oryginałowi, czemu posłuży rzetelne badanie źródeł historycznych, w szczególności zachowanych planów, fotografii i szkiców. Podczas projektowania przyjąć należy, w miarę możliwości, zastosowanie tych samych materiałów wykonania elewacji budynków.

Wewnętrzna struktura odbudowanych budynków musi odpowiadać docelowym podziałom elewacji i układowi okien oraz drzwi – przegrody pionowe i poziome, schody, urządzenia itp. nie mogą zostać wprowadzone w światło otworów okiennych i drzwiowych oraz przejść bramowych. Jednocześnie wnętrza muszą zostać dostosowane do współczesnych potrzeb, w tym wymogów technicznych: przepisów bezpieczeństwa, instrukcji przeciwpożarowych, zapewnienia dostępu osobom z niepełnosprawnościami i wielu innych.

Projekt a funkcje budynków

Tętniące niegdyś życiem centrum miasta, czyli pl. Piłsudskiego na nowo stanie się ważnym punktem na kulturalnej mapie Warszawy, popularnym miejscem spotkań jej mieszkańców, a dla turystów istotnym elementem zwiedzania stolicy Polski. Przyszłe funkcje odbudowanych obiektów ramowo określono w ustawie: zostaną przeznaczone na potrzeby Kancelarii Senatu i Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie oraz potrzeby podmiotów prowadzących działalność kulturalną, edukacyjną lub społecznie użyteczną z przeznaczeniem na prowadzenie tej działalności. W związku z powyższym przewiduje się przestrzeń ekspozycyjną dla wystaw stałych i czasowych, wielofunkcyjną salę m.in. do organizacji kameralnych koncertów i uroczystości, pomieszczenia konferencyjne, edukacyjne i warsztatowe, strefę dla dzieci, punkt informacji kulturalnej, a także lokale gastronomiczne, które w miarę możliwości będą otwarte na Ogród Saski. W ramach opracowania projektu architektonicznego preferowane jest zrealizowanie potrzeb programowych Kancelarii Senatu RP w Pałacu Brühla, natomiast potrzeb związanych z działalnością społecznie użyteczną w Pałacu Saskim.

Odwiedzający odbudowany kompleks pałaców i kamienic, którego całkowita powierzchnia wyniesie ponad 100 tys. m2, oprócz skorzystania z szeroko pojętej oferty kulturalnej, będą mieli również szanse na podziwianie zachowanych fragmentów zabytkowych piwnic Pałacu Saskiego. Opierając się bowiem na decyzji Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z 2007 r., wpisane do rejestru relikty zabudowy zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego nie mogą zostać usunięte, a zgodnie z konkursowymi wymogami należy je wyeksponować dla zwiedzających.

Układ urbanistyczny

Innym z konkursowych wymagań, dotyczących terenu inwestycji o łącznej powierzchni ok. 3,44 ha, jest odtworzenie ogrodu przy pawilonie Becka wraz z ogrodzeniem, umożliwiającym swobodną komunikację z Ogrodem Saskim. O ile przywrócone ma zostać historyczne ogrodzenie Pałacu Brühla, o tyle nie dopuszcza się projektowania innych, nowych ogrodzeń od strony Ogrodu Saskiego oraz pl. Piłsudskiego. Ponadto wpływ na otoczenie terenu inwestycji ściśle określa również ustawa. Zgodnie z jej zapisem „układ urbanistyczny placu Marszałka Józefa Piłsudskiego wraz ze znajdującym się na nim Grobem Nieznanego Żołnierza, pomnikiem Józefa Piłsudskiego, Krzyżem Papieskim, Pomnikiem Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 r. oraz pomnikiem Lecha Kaczyńskiego jest nienaruszalny”. Sam Grób Nieznanego Żołnierza w projekcie architektonicznym musi być czytelnie wyodrębniony na tle odbudowywanej części, a jakakolwiek ingerencja w jego obecną strukturę jest niedopuszczalna.

Wyraźniejsze zmiany w otoczeniu mogą się natomiast pojawić w przestrzeni sąsiednich ulic. Zasady konkursu dopuszczają zwężenie fragmentu ul. Królewskiej ze względu na obrys kamienicy Malhomme’a, która znajdowała się przy ulicy pod numerem 6. W obrębie jednego z dwóch dzisiejszych pasów ruchu tej ulicy, jak również w przypadku położonej po drugiej stronie placu ul. Wierzbowej, konkurs przewiduje możliwość obsługi komunikacyjnej odbudowywanych obiektów. Swym zakresem obejmuje ona pochylnie wjazdowe i wyjazdowe dla parkingów oraz stref dostaw, które zostaną zlokalizowane na podziemnych kondygnacjach. Koncepcja ta nie powinna być jednak traktowana jako wiążąca, uczestnik konkursu może przedstawić także rozwiązanie autorskie.

SARP: operator konkursu na odbudowę

Organizatorem konkursu jest Pałac Saski sp. z o.o., natomiast jego bezpośrednim operatorem Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP). Historia stowarzyszenia rozpoczęła się już w XIX wieku, kiedy to budowniczy i inżynierowie założyli Krakowskie Towarzystwo Techniczne, a architekci połączyli siły w Towarzystwie Popierania Handlu i Przemysłu. W 1926 roku założono w Warszawie Stowarzyszenie Architektów Polskich (później Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, stąd skrót „SARP”), a jego celami statutowymi są m.in. dbałość o wysoką jakość architektury, przestrzeni i środowiska oraz rozwój twórczości architektonicznej.

Dowiedz się więcej:

Strona konkursu – Regulamin i dokumentacja

Rusza konkurs architektoniczny na odbudowę Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Odbudowa Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej – prace przygotowawcze.

aktualności

Książka „Golec rzymski w koszuli” z wyróżnieniem

Tegoroczna publikacja naukowa „Golec rzymski w koszuli. Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie” cieszy się uznaniem. Wydawnictwo, które ukazało się przy współpracy Muzeum Łazienki Królewskie ze spółką Pałac Saski, otrzymało wyróżnienie podczas 32 Ogólnopolskiego Przeglądu Książki Krajoznawczej i Turystycznej. Wcześniej książka otrzymała także nominację do Varsavianów Roku w Konkursie im. Hanny Szwankowskiej. Golec rzymski w koszuli Zaskakujący […]
Na obrazku widoczny jest plac Piłsudskiego w kolorze fioletowym. Na środku obrazka widoczny jest przeszklony pawilon w kolorze. Wokół pawilonu, w którym widać multimedialną prezentację, stoi grupa widzów.

Włącz Saski! Multimedialny pokaz na pl. Piłsudskiego

Trójwymiarowy model odbudowywanych Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej, który od maja 2024 r. przyciąga uwagę przechodniów na pl. Piłsudskiego w Warszawie, nabrał nowych barw. Od teraz w przeszklonym pawilonie odwiedzający centrum stolicy mogą zobaczyć dynamiczny, audiowizualny pokaz wykorzystujący światła, dźwięk, jak i samą bryłę makiety odbudowywanych gmachów. Nowoczesna forma opowieści obrazowo przedstawia […]

Pałac Saski na XVI Konferencji Konserwatorsko-Architektonicznej

W dniach 20 i 21 listopada 2024 r. odbędzie się XVI Konferencja Konserwatorsko-Architektoniczna. Kolejna już edycja spotkania architektury „między ortodoksją a kreacją” została przygotowane z myślą o specjalistach zajmujących się konserwacją i architekturą. W pawilonie Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP przy ul. Foksal w Warszawie będzie można m.in. wysłuchać prelekcji i debaty na tematy związane z […]

Wystawa „Warszawskie Pałace. Redefinicja przestrzeni” w ASP

Historia i przeznaczenie to jedne z punktów styku warszawskich pałaców w rejonie pl. Piłsudskiego i Krakowskiego Przedmieścia. Od 11 listopada 2024 r. na małym dziedzińcu Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie można zobaczyć nową wystawę „Warszawskie Pałace. Redefinicja przestrzeni”, która opowiada historię, ale także rysuje funkcję społeczną, jaką pełni Pałac Czapskich i docelowo będą pełnić odbudowywane Pałace […]

Sezon 2024 ścieżki „Wokół piwnic Pałaców Saskiego i Brühla” zakończony

W ostatnie dni słonecznego października po raz ostatni w tym sezonie można było zwiedzić ścieżkę edukacyjną „Wokół piwnic Pałaców Saskiego i Brühla”. To już druga odsłona programu umożliwiającego każdemu zobaczenie na żywo pozostałości historycznych obiektów na terenie inwestycji odbudowy. Przeszło 9 tys. osób skorzystało z zaproszenia do bezpłatnego zwiedzania ścieżki w okresie od późnej wiosny do […]
Grafika z napisem "Festiwal Niepodległa na Krakowskim Przedmieściu", biało-czerwoną flagą Polski oraz cyframi 11 11 24 na trzech wysokościach na tle niebieskiego i pomarańczowego kształtów przypominających cyfry 1.

Pałac Saski na Festiwalu Niepodległa na Krakowskim Przedmieściu

Koncerty, parady, bezpłatne spacery z przewodnikiem czy edukacyjne warsztaty dla najmłodszych to tylko niektóre z atrakcji, jakie czekają na uczestników siódmej już edycji Festiwalu Niepodległa na Krakowskim Przedmieściu. Do wspólnego i radosnego świętowania odzyskania przez Polskę niepodległości zapraszamy 11 listopada 2024 r. od godziny 13. Podczas wydarzenia nie zabraknie również wątków związanych z historią jednych […]

Fotoplastikon z historią Pałacu Saskiego znów na Pradze

Choć zakończył się już drugi sezon ścieżki edukacyjnej wokół piwnic Pałaców Saskiego, a w tym roku również i Brühla, wciąż pozostaje wiele innych możliwości poznania historii obu gmachów. Na przykład, osoby mieszkające na prawym brzegu Wisły może zainteresować fotoplastikon. Drewniane urządzenie rodem z początków fotografii, które w swoim wnętrzu skrywa archiwalne fotografie Warszawy, czeka na wszystkich na […]
Usytuowany po lewej stronie i trzymany w dłoniach skaner 3D rzuca czerwono-pomarańczowe światło na ciemny stół i leżący na nim kamienny fragment elewacji Pałacu Saskiego. W tle w rozmyciu szara szafa z małą metalową klamką, wokół białe ściany.

Skanowanie 3D elementów elewacji Pałaców Saskiego i Brühla

Trójwymiarowe skanowanie zachowanych elementów dawnych elewacji Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla, a także Pawilonu Becka to przykład wykorzystania najnowszych technologii  przy odbudowie zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego w Warszawie. Proces ten pozwala precyzyjnie dookreślić geometrię elementów elewacji odtwarzanych historycznych budynków, co ma niebagatelne znaczenie dla prac architektoniczno-projektowych. W efekcie skanowanie pozwoli jak najwierniej odtworzyć zewnętrzy kształt kompleksu […]

Zwiedzanie terenu odbudowy Pałaców Saskiego i Brühla przedłużone

Ścieżka edukacyjna „Wokół piwnic Pałaców Saskiego i Brühla” cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem, dlatego przedłużamy możliwość jej odwiedzenia o kolejny miesiąc. Wszystkich, którzy chcą zobaczyć historyczne mury międzywojennych siedzib Sztabu Generalnego WP oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych i poznać ponad 300-letnią historię tego miejsca, zapraszamy do zapisów na bezpłatne zwiedzanie z przewodnikiem do 27 października 2024 r. […]

Pałac Saski po sąsiedzku – sezon 2024

Za nami cykl spotkań sąsiedzkich w ramach warszawskich wydarzeń dzielnicowych. W tym roku podczas sezonu letniego i na początku jesieni „Pałac Saski po sąsiedzku” odwiedził dziewięć stołecznych dzielnic podczas czternastu różnorodnych, całodziennych wydarzeń w plenerze. Projekt przybliża historię zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego i jej zielonego sąsiada, czyli Ogrodu Saskiego, oferując atrakcje zarówno dla dzieci, jak […]