Silni dzięki wolności. Silni dzięki pamięci – 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie
Setna rocznica odsłonięcia Grobu Nieznanego Żołnierza w arkadach kolumnady Pałacu Saskiego to chwila, w której warto zwrócić swój wzrok w przeszłość. Na jakich fundamentach oparta jest nasza wolność? Kim byli ludzie, którym zawdzięczamy naszą niepodległość i luksus życia we własnym kraju? Właśnie wspólnej pamięci o bezimiennych bohaterach, dzięki którym możemy cieszyć się wolnością, poświęcona jest akcja edukacyjna „Silni dzięki wolności. Silni dzięki pamięci – 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie”.

Wystawa o historii Grobu Nieznanego Żołnierza
Odwiedzając tej jesieni Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie warto zarezerwować trochę więcej czasu, aby poznać jego nieoczywistą historię. Od zalążka idei, która wykiełkowała w naszym społeczeństwie po grozie Wielkiej Wojny i walk o granice odrodzonego państwa, poprzez uroczystości 2 listopada 1925 roku, zniszczenia kolejnej wojny, aż po zakończenie odbudowy Warszawy, czyli przywrócenie Pałaców Saskiego i Brühla stolicy – o tym wszystkim opowiada wystawa plenerowa okalająca miejsce pamięci. Zdjęcia, które pokazują oryginalny kształt Grobu Nieznanego Żołnierza wraz z utraconymi płaskorzeźbami flankującymi to miejsce, na pewno zaintrygują niejedną osobę. Archiwalne materiały pokazują także, czym żyło to miejsce i jak ewoluował sam plac w przeciągu ostatniego stulecia. Dodatkowo na wystawie znajdują się również informacje o inwestycji odbudowy zachodniej pierzei pl. marsz. J. Piłsudskiego, realizowanej po drugiej stronie ogrodzenia, na którym znajdują się wielkoformatowe plansze ekspozycji „Wspólne miejsce, wspólna pamięć. 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie”.

Setna rocznica Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie
Działania w ramach akcji „Silni dzięki wolności. Silni dzięki pamięci – 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie” to także wypowiedzi osób emocjonalnie, a czasem również i zawodowo, związanych z tym szczególnym miejscem. Publikowane w mediach społecznościowych spółki Pałac Saski materiały filmowe z udziałem artystów oraz Kustosza Sali Tradycji Dowództwa Garnizonu Warszawa przybliżają społeczny wymiar tej rocznicy. Wydarzenia sprzed stu lat to nie tylko suche fakty, ale konkretni ludzie, którzy towarzyszyli Nieznanemu Żołnierzowi w jego ostatniej drodze pod arkady kolumnady Pałacu Saskiego. To także emocje i wspólna potrzeba upamiętnienia nieznanego z imienia bohatera, symbolu zbiorowej walki o wolność, która połączyła nasze społeczeństwo.
Historyczne odkrycie w setną rocznicę
Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie znany jest powszechnie z kart podręczników, migawek w telewizji czy materiałów w internecie. A jednak w jego historii skrywa się niejeden znak zapytania. Jedną z takich zagadek udało się rozwikłać w tym roku, gdy na aukcji pojawiły się dwie tarcze zdobiące niegdyś okratowanie monumentu. Eksperci Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego odkryli, że jedna z nich to oryginał z dnia odsłonięcia, czyli 2 listopada 1925 r. Obie tarcze są już depozytem Skarbu Państwa – Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zbiorach Muzeum Historii Polski.
Ze względu na przypadającą w tym roku setną rocznicę odsłonięcia Grobu tymczasowo można zobaczyć tarcze w pawilonie na pl. marsz. J. Piłsudskiego. Niespodzianka czeka również na odwiedzających to miejsce po zmroku. W stojącym naprzeciwko pawilonie z modelem 3D odbudowywanych pałaców i kamienic do godz. 22 można zobaczyć pokaz multimedialny. „W hołdzie Nieznanym: Mapping Stulecia” to przygotowana przez stowarzyszenie Anthill trójwymiarowa animacja wzbogacona o opowiedzianą przez lektora historię pomnika.
Płomień pamięci
Dla osób spoza stolicy, które chciałyby wziąć udział w wydarzeniach związanych z setną rocznicą Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie, Muzeum Historii Polski przygotowało specjalną akcję. Kampania społeczno-edukacyjna „Płomień pamięci” ma na celu uhonorowanie lokalnych bohaterów, a w szczególności tych bezimiennych, którzy spoczywają na cmentarzach w całym kraju i za granicą. Muzeum zachęca do zapalenia własnoręcznie przystrojonego znicza na ich mogiłach. By ozdobić znicz, można stworzyć biało-czerwone serce z wstążek, a instrukcja wraz z szablonem znajduje się na stronie instytucji. Po wykonaniu zdjęcia takiego upamiętnienia można je przesłać wraz z formularzem na stronie Muzeum Historii Polski, gdzie następnie powstanie mapa, na której zaznaczone zostaną wszystkie miejsca takich upamiętnień. Akcja kierowana jest m.in. do szkół i drużyn harcerskich. Indywidualnie można się zrzeszać również w ramach lokalnych społeczności skupionych wokół bibliotek czy domów kultury.
Silni dzięki wolności. Silni dzięki pamięci
Grób Nieznanego Żołnierza to nie tylko symbol naszej przeszłości. To także nasza teraźniejszość, w której łączy nas pamięć o cichych bohaterach. Jesteśmy silni dzięki ich wolności. Silni dzięki pamięci.