Contrast
Size
news

298. urodziny Ogrodu Saskiego

Ostatni dzień maja przyniósł największą dotąd edycję Święta Ogrodu Saskiego. Blisko 80 tysięcy warszawiaków i turystów wzięło udział w czwartej odsłonie całodziennego wydarzenia retro, którego program w 2025 r. wzbogaciły liczne atrakcje nowych partnerów. Dzięki temu, oprócz zastępów muzyków, rekonstruktorów okresu międzywojennego, pasjonatów bicykli i automobili czy specjalistów od pokazów VR, uczestnicy mogli liczyć na specjalną, świąteczną ofertę Agencji Wywiadu, Muzeum Historii Polski, Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, Orkiestry Wojskowej w Lublinie i Teatru Żydowskiego. Tradycyjnemu już finałowi wydarzenia, czyli międzypokoleniowej potańcówce przy sadzawce, towarzyszyło historyczne wydarzenie. Po raz pierwszy od prawie stu lat w przestrzeń pl. Piłsudskiego powróciły balony, dostojnie unosząc się nad jego płytą z uczestnikami święta na pokładzie.

Kolorowe parady w Ogrodzie Saskim

Święto Ogrodu Saskiego rozpoczęło się o godz. 10.00 zarażającym energią, kolorowym muzycznym korowodem. Jadące na przedzie bicykle z olbrzymim przednim kołem, spacerujące za nimi wytworne damy i eleganccy panowie, orkiestry i inni artyści – wszyscy razem zapewnili atmosferę z dawnych lat, gdy ogród zwany był zielonym salonem Warszawy. Warto pamiętać, że samo wydarzenie jest również ukłonem w stronę najstarszej historii Ogrodu Saskiego. Świętowana jest bowiem 298. już rocznica otwarcia tego miejsca dla warszawiaków. 27 maja 1727 r. August II Mocny udostępnił swój królewski ogród, tym samym tworząc pierwszy w Polsce park publiczny.

Święto Ogrodu Saskiego, czyli urodziny Ogrodu Saskiego. Tłumy widzów stoją w alei parku, oglądając pokaz mody. W tle duże namioty z atrakcjami. Za nimi rosną potężne drzewa.
Urodziny Ogrodu Saskiego w 2025 r. Jeden z pokazów przed stoiskami w głównej alei Ogrodu Saskiego. Fot. T. Tołłoczko

Stoiska retro w głównej alei

Przez cały dzień w głównej alei Ogrodu Saskiego uczestnicy wydarzenia mogli odwiedzić stoiska, w których przypominano dawne rzemiosła, uczono ciekawostek na temat mody i zwyczajów lat 20. i 30. Demonstrowano tu także dawne przyrządy, a nawet pokazywano, jak niegdyś parzono kawę. Nie zabrakło również retro fotobudki, w której można było sobie sprawić fotograficzną pamiątkę jak sprzed lat. Do tradycyjnych już zabaw i warsztatów dla dzieci dołączyło stoisko Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, w którym dzieci testowały możliwości maszyny muzycznej o nazwie Musicon. Trochę starsi mogli spróbować tam sił w warsztatach kaligraficznych opartych na listach młodego Chopina.

Kobiety w przedwojennych strojach przechadzają się rzędem przed tłumem ludzi. Każda ma lekko przekrzywiony kapelusik i elegancki strój. Większość jest w letnich sukienkach, jedna kobieta jest w szerokich spodniach i bluzce. W tle rosną drzewa.
Pokaz mody lat 20. i 30. podczas Święta Ogrodu Saskiego. Fot. T. Tołłoczko

Z kolei w ambasadzie Muzeum Historii Polski zachęcano do skorzystania z prawa wyborczego i zagłosowania w rankingu na ulubionego koronowanego władcę Polski. Na tę chwilę możemy tylko zdradzić, że w głosowaniu udział wzięło 757 osób. Finał plebiscytu już 6 lipca: wyniki poznamy podczas wydarzenia „Uczta u Chrobrego”, które odbędzie się na warszawskiej Cytadeli. Niektórzy mieli zresztą okazję dotrzeć tam już podczas święta, Muzeum Historii Polski zorganizowało bowiem spacer z miejskimi przewodnikami, którzy o godz. 12:30 ruszyli spod fontanny, by przez kolejne półtorej godziny opowiadać o historii mijanych zakątków Warszawy.

Dziecko z matką bawią się przy dużej maszynie, która składa się z szerokiego bębna z wypustkami. Przy kręceniu bębnem wypustki uderzają o pałeczki zamontowane u góry, które wydają dzięki temu dźwięki.
Musicon przy stoisku Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina. Fot. T. Tołłoczko

Sercem tej części Święta Ogrodu Saskiego było stoisko Kawiarni Saskiej, czyli swoisty punkt informacyjny. To tu uczestnicy mogli zdobyć pamiątkową pocztówkę, która zapraszała do zabawy. Po zebraniu na niej pięciu pieczątek z wybranych stoisk – co wedle informacji uzyskanych m.in. od członkiń OGRH Przysposobienie Wojskowe Kobiet nie było takie proste, bo do wykonania były zarówno aktywności fizyczne, jak i zadania matematyczne – można było wrócić do tego punktu i otrzymać jedną z drobnych niespodzianek. Do zdobycia była m.in. „cząstka Ogrodu Saskiego”, czyli sadzonka dzikiej róży, ale także gadżety opowiadające o historii artefaktów znalezionych podczas prowadzonych nieopodal prac archeologicznych czy materiały edukacyjne związane z Pałacem Saskim. Wszystkie ze stoisk oferowały jednodniówkę „Ogrodnik Saski” – retro gazetę z programem wydarzenia. Na jej stronach można było także przeczytać o różnych ciekawostkach związanych z atrakcjami święta i historią najbliższego otoczenia, np. poznać tajniki Enigmy.

Atrakcje w alejach

Nie wszystko, co najciekawsze, kryło się jedynie w retro stoiskach. Ich atrakcje uzupełniały otaczające je pokazy jazdy na welocypedach (Bicykle.pl), rozweselające przechodniów grupy muzyczne (Brass Federacja, AllDęte, Olek Orkiestra) i pokazy mody w wykonaniu m.in. GRH Bluszcz. Tak jak rok temu, ZPiT „Warszawianka” zorganizował spektakle i kilkukrotnie zaprosił uczestników wydarzenia do wspólnego poloneza w ogrodowych alejkach. Na zachodnim krańcu głównej alei od rana do wieczora kręciła się z kolei prawdziwa karuzela, która hipnotyzowała najmłodszych feerią barw.

Święto Ogrodu Saskiego, czyli urodziny Ogrodu Saskiego. Mężczyzna w stroju retro, z kaszkietem i pumpami demonstruje figurę jadąc na bicyklu. Mężczyzna siedzi na siodełku tak, że nogi utrzymuje wysoko nad kierownicą, zamiast trzymać je w dole. W tle tłum ogląda pokaz.
Jeden z pokazów bicykli, fot. T. Tołłoczko

Pl. marsz. J. Piłsudskiego pełen życia

Tegoroczna edycja Święta Ogrodu Saskiego poszczycić się może także szeregiem atrakcji dostępnych poza granicami samego parku. Dla przykładu, przed Grobem Nieznanego Żołnierza występowały: Dziewczęca Orkiestra Dęta Miasta Rzeszów Fanfara oraz Orkiestra Wojskowa w Lublinie, która prezentowała m.in. pokazy musztry paradnej.  Obok takich występów nie sposób przejść obojętnie, zachęceni muzyką przechodnie  dołączali więc do wydarzenia nie zastanawiając się zbyt długo.

Orkiestra wojskowa w mundurach gra na placu. Część osób z sekcji dętej są skierowane w jedną, a część w drugą stronę, bo są w ruchu. Za nimi tłum gapiów i Grób Nieznanego Żołnierza.
Pokaz Orkiestry Wojskowej w Lublinie, pl. marsz. J. Piłsudskiego. Fot. T. Tołłoczko

W tej samej okolicy, czyli w przeszklonym pawilonie blisko środka placu, można było zobaczyć autentyczny egzemplarz maszyny szyfrującej Enigma, którą udostępniła Agencja Wywiadu. Urządzenie na co dzień nie jest publicznie dostępne, więc urodziny Ogrodu Saskiego to wyjątkowa okazja do przyjrzenia się artefaktowi i poznania jego historii. Był to także punkt gry miejskiej przybliżającej losy polskich kryptologów lat 30., rozpoczynającej się w stoisku Muzeum Historii Polski. Po drugiej stronie placu, w analogicznym przeszklonym pawilonie, chętni mogli z kolei zobaczyć wierny model zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego, czyli kompleks odbudowywanych budynków Pałaców Saskiego i Brühla oraz trzech kamienic przy ul. Królewskiej.

Maszyna szyfrująca enigma w dużej gablocie. Maszyna przypomina maszynę do pisania w drewnianym pudełku, bo ma jej klawiaturę. Obok postawiono wycięte z twardego materiału rysunki trzech postaci kryptologów, którzy rozwiązywali kod enigmy.
Maszyna szyfrująca Enigma, fot. T. Tołłoczko

Nieco dalej, bo na parkingu przed Hotelem Europejskim, na fanów motoryzacji czekały oryginalne automobile, pochodzące z Muzeum Motoryzacji w Otrębusach oraz kolekcji BlitzTeam. Błyszczące karoserie oldtimerów cieszyły oko także przechodniów z okolicznych ulic, podczas regularnych objazdów placu i ogrodu. Osoby wracające z pokazów aut do Ogrodu Saskiego mijały z kolei na pl. Piłsudskiego stoisko z kodem QR, po zeskanowaniu którego na telefonie wyświetlał się film 360° pokazujący dawny widok pl. Piłsudskiego, z Pałacem Saskim i jego słynną kolumnadą.

Scena muzyczna przy sadzawce

Oprócz grup muzycznych, które umilały czas w ogrodzie, posłuchać można było również kabaretów i koncertów na scenie przy sadzawce. O godz. 13.00 tłumy przyciągnęło przedstawienie pt. „Gołda Tencer zaprasza: Szlagiery żydowskiego kabaretu”. Tętniące humorem godzinne widowisko przypomniało przedwojenne przeboje z tekstami autorstwa takich gwiazd jak Tuwim, Jurandot czy Hemar. Przypomniało również o tradycji teatru w tym miejscu, bo przecież właśnie w Ogrodzie Saskim znajdował się niegdyś Teatr Letni i Operalnia.

Scena pośród drzew, na której przebrani w ubrania z epoki ludzie tańczą i śpiewają. Przed sceną siedzą ludzie, którzy słuchają przedstawienia.
Przedstawienie „Gołda Tencer zaprasza: Szlagiery żydowskiego kabaretu”. Fot. T. Tołłoczko

Również i w tym roku nie mogło zabraknąć tradycyjnej już potańcówki przy sadzawce. O 18.00 do tańca zaprosiła legendarna Warszawska Orkiestra Sentymentalna, która doskonale odnajduje się w piosenkach z okresu międzywojennego. Rozgrzaną tańcem widownię następnie przywitał energiczny CzessBand, który w towarzystwie zespołu Cała Praga Śpiewa poprowadził do tańca w rytm warszawskiego folkloru muzycznego.

Urodziny Ogrodu Saskiego, czyli doroczne Święto Ogrodu Saskiego. Tłum tańczących ludzi, okolony drzewami. Z przodu tańczą ludzie w parach.
Potańcówka podczas koncertu Warszawskiej Orkiestry Sentymentalnej, fot. T. Tołłoczko
Urodziny Ogrodu Saskiego, czyli Święto Ogrodu Saskiego. Podwyższona scena muzyczna pośród drzew. Na niej chór seniorek w kwiecistych sukienkach i kapeluszach śpiewa do mikrofonów. Przed sceną tańczący tłum.
CzessBand w towarzystwie zespołu Cała Praga Śpiewa. Fot. T. Tołłoczko

Historyczne balony przy Ogrodzie Saskim

Gdy rozpoczynała się potańcówka, pl. Piłsudskiego był świadkiem historycznych chwil. Po raz pierwszy od prawie stu lat powróciły tu balony, nawiązujące m.in. do startu balonu „Legionowo” w marcu 1935 r. Jeden z tych statków powietrznych to zabytkowy balon „Kościuszko”, który przyjechał tu aż z Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie i onieśmielał zgromadzonych na placu swymi zdobieniami, w tym kwiatowym wieńcem. Drugi z obiektów sprowadzonych tu przez fundację Balonowa Strona Nieba – bardziej współczesny – również onieśmielał, ale przede wszystkim widokami, których doświadczyć mogli uczestnicy wydarzenia znajdujący się na jego pokładzie. Pierwszeństwo wejścia mieli uczestnicy potańcówki, którzy znali odpowiedzi na pytania zadane w czasie historycznego quizu, choć wiemy, że ci którzy wytrwale czekali na swoją kolej, również poszybowali w górę, by zobaczyć Ogród Saski i odsłonięte relikty Pałacu Saskiego z góry. Za możliwość przeprowadzenia lotów dziękujemy sąsiedniemu Dowództwu Garnizonu Warszawa oraz Służbie Ochrony Państwa.

Wszystkim, którzy zaszczycili nas swą obecnością podczas 4. edycji Święta Ogrodu Saskiego, serdecznie dziękujemy za udział. Do zobaczenia za rok, na kolejnych urodzinach Ogrodu Saskiego!

Olbrzymi balon Kościuszko ustawiony na placu Piłsudskiego w Warszawie. Na balonie namalowana jest twarz Kościuszki, polski orzeł i wieniec z kwiatów. Wokół balonu stoi tłum ludzi.
Balon „Kościuszko” z Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Fot. T. Tołłoczko

news

The historic walls of the Saski Palace have gained roofing

The construction of the roofing over the historic basement of the Saski Palace was completed in March 2024. In this way, the remains of the palace walls gained protection from the adverse effects of precipitation over an area of more than 2,100 m2. Two independent metal structures with PVC membrane covering were made by Protan […]

Archaeological work on the grounds of the Brühl Palace - 2023 season

The first archaeological research on the site of the former Brühl Palace is behind us. In six months of work, almost 10,000 objects from different time periods of were found and inventoried. At the same time, archaeological research has made it possible to confront historical plans of the Brühl Palace with the actual state, uncovering […]

2023: summarising the activities of Pałac Saski sp. z o.o.

Two years have passed since the project to rebuild the Saski Palace, the Brühl Palace and three townhouses on Królewska Street in Warsaw began, implemented on the basis of the Act of 11 August 2021 adopted by the Sejm and the Senate. After the uncovering of the relics of the basement of the Saski Palace, […]

Help us rebuild the Saski Palace with your family photos

After analyzing data on the Saski Palace, Brühl Palace and townhouses on Królewska Street found in domestic and foreign archives, we believe that key photos from before 1945 are still waiting to be discovered in private collections. If you have family pictures of these buildings, share them and rebuild 300 years of Polish history with […]

The first season of the path “Around the basements of the Saski Palace”

With the weather deteriorating and the days getting shorter, the opportunity to visit the exposed foundations of the western frontage of Piłsudski Square came to an end at the end of October 2023. Within a few months, the educational path “Around the basements of the Saski Palace” attracted more than seven thousand people interested in […]
Wizualizacja, widok z lotu ptaka na odbudowany Pałac Saski na tle placu Piłsudskiego w Warszawie. Na pierwszym planie drzewa Ogrodu Saskiego w jesiennej szacie, w tle widoczne również zabudowania miasta.

What will the Saski Palace look like? Competition concepts

We already know the winner of the international and urban planning competition for the development of an architectural concept and area development for the rebuilding of the Saski Palace, the Brühl Palace and townhouses on Królewska Street in Warsaw. Let us take a closer look at the concept of the winner – the studio WXCA […]

Results of the competition for the rebuilding of Saski Palace

At noon on October 12, 2023, the results of the competition for the development of an architectural and landscaping concept concerned with rebuilding of the Saski Palace, the Brühl Palace and townhouses on Królewska Street in Warsaw were announced. Eleven architectural studios and consortiums participated in this international contest. In the second stage, five of […]
Kolorowa grafika z napisem Odbudować nieodbudowane.

"Rebuilding What Was Lost" Conference Registration

Registration is now open for academics, researchers, and specialists interested in attending the “Rebuilding What Was Lost. Current Challenges in Restoring and Reconstructing Architectural Heritage” conference. The event will take place on September 20 and 21, 2023 in Warsaw. The multidisciplinary “Rebuilding What Was Lost” conference is organized by the Saski Palace company together with […]

CFP for “Rebuilding What Was Lost. Current Challenges in Restoring and Reconstructing Architectural Heritage” Conference

Academics, researchers, and specialists are cordially invited to participate in the international interdisciplinary conference titled “Rebuilding What Was Lost. Current Challenges in Restoring and Reconstructing Architectural Heritage”. The event, which will be held on 20 and 21 September 2023 in Warsaw, is organised by Pałac Saski sp. z o.o. – the company tasked with rebuilding […]