Kontrast
Czcionka
aktualności

Rozpoczęcie prac archeologicznych na terenie Pałacu Brühla

Po szeregu prac przygotowawczych nadszedł ważny moment nie tylko dla procesu odbudowy, ale i varsavianistów, historyków i miłośników historii Polski. Spółka Pałac Saski rozpoczyna bowiem pierwszy etap działań na terenie dawnego Pałacu Brühla, tym samym wykopaliska zostaną tu przeprowadzone po raz pierwszy od czasów oczyszczenia miejsca z gruzów drugiej wojny światowej. Choć trudno przewidzieć, jakie skarby skrywa obszar, który przed wojną zajmowało Ministerstwo Spraw Zagranicznych, wzorem przeprowadzonych już prac archeologicznych na terenie Pałacu Saskiego należy spodziewać się zabytkowych elementów nawet sprzed wielu setek lat.

Saperzy w akcji

Teren dawnego Pałacu Brühla, na trawniku wydzielony żółto-czarną taśmą obszar prac saperskich oraz oznaczenia małymi czerwonymi proporczykami z żółtą literą "M". W tle blaszane ogrodzenie terenu inwestycji odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej 6, 8 i 10/12.
Wytyczony teren prac saperskich na terenie Pałacu Brühla, 2023. Fot. T. Tołłoczko

Odwiedzający regularnie plac marsz. Józefa Piłsudskiego mogli już zobaczyć pierwszy sygnał nowych działań: wyrastające na jego północno-zachodnich obrzeżach ogrodzenie, które poszerza dotychczasowy teren prac spółki. Po odgrodzeniu przestrzeni wykopalisk do akcji wkroczą saperzy, którzy wykonają wstępną weryfikację, czy w ziemi nie pozostały stanowiące potencjalne zagrożenie pozostałości wojennej amunicji czy bomb. Taka historia miała już miejsce, gdy na terenie dawnej pierzei zachodniej placu w 2008 roku znaleziono m.in. minę przeciwpancerną i pocisk artyleryjski. Wraz z rozpoznaniem saperskim rozpoczną się prace geofizyczne oraz geodezyjne wytyczanie wykopów, czyli przestrzeni dla prac archeologicznych.

Leżące na kupce ziemi, pokryte rdzą metalowe odłamki odnalezione na terenie dawnego Pałacu Brühla podczas prac saperskich w ramach przygotowań do wykopalisk archeologicznych. Obok na wysuszonej trawie czerwone proporczyki z literą "M".
Przygotowanie do prac archeologicznych na terenie Pałacu Brühla, 2023. Fot. T. Tołłoczko

Wykopaliska na terenie Pałacu Saskiego

Teren przy pl. Piłsudskiego, na którym pierwotnie wznosił się gmach Pałacu Saskiego i przyległe mu kamienice przy ul. Królewskiej 6 i 8, został już gruntownie przebadany w latach 2006–2008. Tysiące znalezionych artefaktów, które pieczołowicie oczyszczono, oznaczono i opisano, trafiły następnie do Muzeum Warszawy i Muzeum Powstania Warszawskiego. Niektóre z nich można także zobaczyć na szczegółowych zdjęciach wystawy czasowej, która zdobi ogrodzenie po obu stronach Grobu Nieznanego Żołnierza.

Wykopaliska na terenie Pałacu Brühla

W odróżnieniu od terenu Pałacu Saskiego, przestrzeń, którą wcześniej zajmował Pałac Brühla – poza skromnym fragmentem oficyn – nie została nigdy przebadana. Bezprecedensowe prace archeologiczne na terenie bogatego w historię, współczesnego centrum stolicy mogą przynieść wiele zaskoczeń. W trakcie badań, które potrwają około pół roku, specjaliści zgłębią nie tylko kolejne warstwy kulturowe związane z przeszłością Pałacu Brühla, cofając się do jego pierwszego wcielenia, czyli pałacu marszałka sejmu Jerzego Ossolińskiego. Archeolodzy będą mieli okazję przyjrzeć się także wcześniejszej historii tego miejsca, gdzie przechodziły ongiś wały zygmuntowskie z fosą, których pozostałości mogą okazać się skarbnicą wiedzy o zamierzchłych czasach. Zanim jednak dotrą do czasów panowania Zygmunta III Wazy, eksplorować będą młodsze warstwy, związane z międzywojenną historią pałacu, w którym mieściła się wtedy wystawna siedziba Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Fasada Ministerstwa Spraw Zagranicznych, marzec 1936. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji, Narodowe Archiwum Cyfrowe

aktualności

Pałac Saski na Festiwalu Wspólna Niepodległa

11 listopada 1918 r. Polska odzyskała niepodległość, co przeszło wiek później świętujemy podczas pełnego muzyki i tańca Festiwalu Wspólna Niepodległa. Wzorem ostatnich 8 lat stołeczne Krakowskie Przedmieście w tym dniu wypełniają artyści: tancerze, muzycy i grupy rekonstrukcyjne. Nie zabraknie również kreatywnych warsztatów czy okazji do udziału w bezpłatnym spacerze z przewodnikiem. Z kolei na koniec […]

Silni dzięki wolności. Silni dzięki pamięci – 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie

Setna rocznica odsłonięcia Grobu Nieznanego Żołnierza w arkadach kolumnady Pałacu Saskiego to chwila, w której warto zwrócić swój wzrok w przeszłość. Na jakich fundamentach oparta jest nasza wolność? Kim byli ludzie, którym zawdzięczamy naszą niepodległość i luksus życia we własnym kraju? Właśnie wspólnej pamięci o bezimiennych bohaterach, dzięki którym możemy cieszyć się wolnością, poświęcona jest […]

Oryginalna dekoracja Grobu Nieznanego Żołnierza powróciła na pl. Piłsudskiego

Choć wydawać by się mogło, że dzieje Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie zostały dogłębnie zbadane, niedawno doszło do wyjątkowego odkrycia. W kwietniu 2025 r. odnalezione zostały dwie metalowe tarcze, które zdobiły kiedyś okratowanie pomnika. W toku prac okazało się, że jeden z elementów krzyża Orderu Wojennego Virtuti Militari jest oryginałem, który zdobił to miejsce już […]

Wystawa „Wspólne miejsce, wspólna pamięć. 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie”

Sto lat temu odsłonięto jedno z najważniejszych miejsc pamięci w Polsce: Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Choć jego dzisiejszy kształt jest wszystkim dobrze znany, mało kto pamięta, jak wyglądał przed wojną, czyli w swojej pełnej formie w arkadach kolumnady Pałacu Saskiego. Osunęły się także w otchłań zapomnienia emocje, które towarzyszyły naszym przodkom w tym czasie. O […]

Wzrost społecznego poparcia dla odbudowy Pałacu Saskiego

Jak wynika z najnowszych badań opinii publicznej na temat odbudowy Pałacu Saskiego, inwestycja cieszy się coraz większym poparciem społecznym. Z końcem 2024 r. dane wykazały już pięciokrotną przewagę liczby zwolenników nad przeciwnikami przedsięwzięcia. Odbudowy oczekuje ponad połowa ankietowanych Polaków (55%), co wpisuje się w europejski trend wzrostu zainteresowania architekturą historyczną i odbudową dziedzictwa. Jednocześnie wyraźny […]

Próbki piaskowca na terenie odbudowy Pałacu Saskiego

Rozpoczynają się obserwacje próbnych płyt kamiennych w związku z odbudową Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej. 20 fragmentów piaskowca wydobytego z kilku polskich kamieniołomów, m.in. z okolic Szydłowca oraz z Dolnego Śląska, trafiło na warszawski pl. Piłsudskiego. Regularny monitoring pozwoli dostrzec zmiany właściwości kamienia poddanego wpływowi warunków atmosferycznych bezpośrednio w miejscu, w […]

29. Międzynarodowe Biennale Plakatu – wystawa na pl. Piłsudskiego

Już po raz drugi ogrodzenie terenu odbudowy zespołu Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej stanie się galerią sztuki plakatu. Wystawę plenerową „Quo Vadis”, czyli wybrane prace artystów biorących udział w 29. edycji Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie, można oglądać na pl. Piłsudskiego od 5 lipca 2025 r. do końca wakacji. Światowe święto […]

Nowy katalog dzieł z archiwów w Dreźnie: Pałac Saski na dawnych rysunkach

„Wspólne dziedzictwo polsko-saskie” to opracowany naukowo zbiór powstałych w okresie panowania dynastii saskiej ponad 1100 rysunków architektonicznych, które dziś znajdują się w drezdeńskich archiwach. Wzbogaconą o zbiór esejów publikację pod redakcją profesorów Jakuba Sity oraz Pawła Migasiewicza wydano m.in dzięki współpracy Instytutu Sztuki PAN, Zamku Królewskiego w Warszawie, Instytutu Polonika oraz spółki Pałac Saski. Premiera […]

298. urodziny Ogrodu Saskiego

Ostatni dzień maja przyniósł największą dotąd edycję Święta Ogrodu Saskiego. Blisko 80 tysięcy warszawiaków i turystów wzięło udział w czwartej odsłonie całodziennego wydarzenia retro, którego program w 2025 r. wzbogaciły liczne atrakcje nowych partnerów. Dzięki temu, oprócz zastępów muzyków, rekonstruktorów okresu międzywojennego, pasjonatów bicykli i automobili czy specjalistów od pokazów VR, uczestnicy mogli liczyć na specjalną, […]