Kontrast
Czcionka
aktualności

Rozpoczęcie prac archeologicznych na terenie Pałacu Brühla

Po szeregu prac przygotowawczych nadszedł ważny moment nie tylko dla procesu odbudowy, ale i varsavianistów, historyków i miłośników historii Polski. Spółka Pałac Saski rozpoczyna bowiem pierwszy etap działań na terenie dawnego Pałacu Brühla, tym samym wykopaliska zostaną tu przeprowadzone po raz pierwszy od czasów oczyszczenia miejsca z gruzów drugiej wojny światowej. Choć trudno przewidzieć, jakie skarby skrywa obszar, który przed wojną zajmowało Ministerstwo Spraw Zagranicznych, wzorem przeprowadzonych już prac archeologicznych na terenie Pałacu Saskiego należy spodziewać się zabytkowych elementów nawet sprzed wielu setek lat.

Saperzy w akcji

Teren dawnego Pałacu Brühla, na trawniku wydzielony żółto-czarną taśmą obszar prac saperskich oraz oznaczenia małymi czerwonymi proporczykami z żółtą literą "M". W tle blaszane ogrodzenie terenu inwestycji odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej 6, 8 i 10/12.
Wytyczony teren prac saperskich na terenie Pałacu Brühla, 2023. Fot. T. Tołłoczko

Odwiedzający regularnie plac marsz. Józefa Piłsudskiego mogli już zobaczyć pierwszy sygnał nowych działań: wyrastające na jego północno-zachodnich obrzeżach ogrodzenie, które poszerza dotychczasowy teren prac spółki. Po odgrodzeniu przestrzeni wykopalisk do akcji wkroczą saperzy, którzy wykonają wstępną weryfikację, czy w ziemi nie pozostały stanowiące potencjalne zagrożenie pozostałości wojennej amunicji czy bomb. Taka historia miała już miejsce, gdy na terenie dawnej pierzei zachodniej placu w 2008 roku znaleziono m.in. minę przeciwpancerną i pocisk artyleryjski. Wraz z rozpoznaniem saperskim rozpoczną się prace geofizyczne oraz geodezyjne wytyczanie wykopów, czyli przestrzeni dla prac archeologicznych.

Leżące na kupce ziemi, pokryte rdzą metalowe odłamki odnalezione na terenie dawnego Pałacu Brühla podczas prac saperskich w ramach przygotowań do wykopalisk archeologicznych. Obok na wysuszonej trawie czerwone proporczyki z literą "M".
Przygotowanie do prac archeologicznych na terenie Pałacu Brühla, 2023. Fot. T. Tołłoczko

Wykopaliska na terenie Pałacu Saskiego

Teren przy pl. Piłsudskiego, na którym pierwotnie wznosił się gmach Pałacu Saskiego i przyległe mu kamienice przy ul. Królewskiej 6 i 8, został już gruntownie przebadany w latach 2006–2008. Tysiące znalezionych artefaktów, które pieczołowicie oczyszczono, oznaczono i opisano, trafiły następnie do Muzeum Warszawy i Muzeum Powstania Warszawskiego. Niektóre z nich można także zobaczyć na szczegółowych zdjęciach wystawy czasowej, która zdobi ogrodzenie po obu stronach Grobu Nieznanego Żołnierza.

Wykopaliska na terenie Pałacu Brühla

W odróżnieniu od terenu Pałacu Saskiego, przestrzeń, którą wcześniej zajmował Pałac Brühla – poza skromnym fragmentem oficyn – nie została nigdy przebadana. Bezprecedensowe prace archeologiczne na terenie bogatego w historię, współczesnego centrum stolicy mogą przynieść wiele zaskoczeń. W trakcie badań, które potrwają około pół roku, specjaliści zgłębią nie tylko kolejne warstwy kulturowe związane z przeszłością Pałacu Brühla, cofając się do jego pierwszego wcielenia, czyli pałacu marszałka sejmu Jerzego Ossolińskiego. Archeolodzy będą mieli okazję przyjrzeć się także wcześniejszej historii tego miejsca, gdzie przechodziły ongiś wały zygmuntowskie z fosą, których pozostałości mogą okazać się skarbnicą wiedzy o zamierzchłych czasach. Zanim jednak dotrą do czasów panowania Zygmunta III Wazy, eksplorować będą młodsze warstwy, związane z międzywojenną historią pałacu, w którym mieściła się wtedy wystawna siedziba Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Fasada Ministerstwa Spraw Zagranicznych, marzec 1936. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji, Narodowe Archiwum Cyfrowe

aktualności

Pałac Saski w Centrum Praskim Koneser: fotoplastikon i spacery varsavianistyczne

Co może łączyć Pałac Saski z prawobrzeżną Warszawą? Po udziale w dzielnicowych wydarzeniach plenerowych na Bielanach, Mokotowie, Ursynowie, Żoliborzu oraz w Rembertowie i Włochach, czas przybliżyć losy Pałacu Saskiego mieszkańcom Pragi, a także wszystkim, którzy postanowili w te wakacje odwiedzić stolicę. W przestrzeni dziedzińca Centrum Praskiego Koneser do końca lata można odwiedzić fotoplastikon z archiwalnymi […]

Zabezpieczenie wykopu przy ul. Wierzbowej

W dniach 24-25 czerwca 2024 r. na terenie dawnego Pałacu Brühla odbyły się kolejne prace, tym razem mające na celu zabezpieczenie ściany wykopu archeologicznego, który powstał wskutek ubiegłorocznych badań. Działania mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa zarówno ruchu pojazdów na znajdującej się tuż obok ul. Wierzbowej, jak i osób pracujących na terenie wykopalisk. Realizowane przez Pałac […]

Pałac Saski po sąsiedzku: udział w warszawskich wydarzeniach plenerowych

Choć kolejna, trzecia edycja Święta Ogrodu Saskiego przeszła już do historii, to nie jedyna okazja, by na świeżym powietrzu poczuć atmosferę lat 20. i 30. ubiegłego wieku. Także podczas dzielnicowych wydarzeń sąsiedzkich, które odbywają się w całej Warszawie, można zobaczyć, jak kiedyś wyglądało życie wokół Pałacu Saskiego, lub wziąć udział w tematycznych warsztatach edukacyjnych dla dzieci, […]

Ze Święta Ogrodu Saskiego relacja krótka

Święto Ogrodu Saskiego to wyjątkowe wydarzenie plenerowe w przestrzeni najstarszego w Polsce parku publicznego. 25 maja 2024 r. ogrodowe alejki oraz stołeczny plac Piłsudskiego po raz trzeci gościły dziesiątki tysięcy osób, które na jeden dzień miały okazję przenieść się w czasie do okresu międzywojnia. Parady zabytkowych aut i bicykli, występy brass bandów, orkiestr i grup […]

Program 3. edycji Święta Ogrodu Saskiego

25 maja 2024 r., godz. 10.00-20.30, Ogród Saski w Warszawie Program ramowy: 10.00 – parada przez Ogród Saski – start ul. Niecała 14 (przy szkole podstawowej) 10.00-14.00 – warsztaty dla dzieci w wieku 5-12 lat związane z Pałacem i Ogrodem Saskim, w tym m.in. warsztaty sitodruku; lokalizacja: scena przy sadzawce 10.20-20.00 – retro stoiska w głównej alei Ogrodu Saskiego […]

Ścieżka edukacyjna „Wokół piwnic Pałaców Saskiego i Brühla”

Co kryje się za ogrodzeniem na pl. Piłsudskiego? Ciekawych historii tego miejsca zapraszamy na drugi sezon zwiedzania reliktów istniejącego tu jeszcze niecały wiek temu zespołu pałaców i kamienic. W tym roku – jak sugeruje zresztą nazwa „Wokół piwnic Pałaców Saskiego i Brühla” – ścieżka edukacyjna została poszerzona o nową przestrzeń. Oprócz reliktów Pałacu Saskiego zwiedzający […]

„Pałac wszystkich przyszłości” – spotkanie z twórcami podczas Warszawskich Targów Książki

Miejsce, od którego zaczyna się przygoda ze stolicą, nowoczesny hub kultury, centralny punkt miasta, słowem: pałac wszystkich przyszłości – tymi wszystkimi określeniami opisać można będzie gmachy powstałe w wyniku odbudowy zachodniej pierzei pl. marsz. J. Piłsudskiego w Warszawie. Najważniejszy punkt na Osi Saskiej łączącej Trakt Królewski i Stare Miasto z nowoczesnym centrum stolicy – centrum kultury, […]

Przed nami Święto Ogrodu Saskiego

Już w sobotę 25 maja 2024 r. od godz. 10 zapraszamy wszystkich, małych i dużych, miłośników rozrywki na świeżym powietrzu na 3. edycję Święta Ogrodu Saskiego. Alejki najstarszego w Polsce publicznego parku miejskiego wypełnią retro atrakcje i muzyka na żywo, a wieczorem parkiet nad sadzawką rozgrzeją przeboje sprzed wieku w wykonaniu Warszawskiej Orkiestry Sentymentalnej i […]

Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego – nowa książka o historii symbolu

Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego to jeden z najbardziej rozpoznawalnych monumentów w przestrzeni współczesnej Warszawy. Mniej znane są jednak jego zawiłe losy, które odzwierciedlają burzliwą historię Polski ostatnich stuleci. Nowa publikacja naukowa pt. „Golec rzymski w koszuli. Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie” kreśli fascynujący portret arcydzieła Bertela Thorvaldsena, jednocześnie odkrywając nieznane karty jego historii. Ponad […]

Monitoring geodezyjny Grobu Nieznanego Żołnierza

Nie wszystkie prace związane z odbudową zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego są tak widowiskowe, jak budowa zadaszenia nad wpisanymi do rejestru zabytków reliktami Pałacu Saskiego. Do takich działań, które są potrzebne podczas przygotowania inwestycji, choć większość postronnych ich nie dostrzeże, należy monitoring geodezyjny Grobu Nieznanego Żołnierza. Czym jest monitoring geodezyjny? Monitoring geodezyjny budynku to proces, który polega […]