Kontrast
Czcionka
aktualności

Rozpoczęcie prac archeologicznych na terenie Pałacu Brühla

Po szeregu prac przygotowawczych nadszedł ważny moment nie tylko dla procesu odbudowy, ale i varsavianistów, historyków i miłośników historii Polski. Spółka Pałac Saski rozpoczyna bowiem pierwszy etap działań na terenie dawnego Pałacu Brühla, tym samym wykopaliska zostaną tu przeprowadzone po raz pierwszy od czasów oczyszczenia miejsca z gruzów drugiej wojny światowej. Choć trudno przewidzieć, jakie skarby skrywa obszar, który przed wojną zajmowało Ministerstwo Spraw Zagranicznych, wzorem przeprowadzonych już prac archeologicznych na terenie Pałacu Saskiego należy spodziewać się zabytkowych elementów nawet sprzed wielu setek lat.

Saperzy w akcji

Teren dawnego Pałacu Brühla, na trawniku wydzielony żółto-czarną taśmą obszar prac saperskich oraz oznaczenia małymi czerwonymi proporczykami z żółtą literą "M". W tle blaszane ogrodzenie terenu inwestycji odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej 6, 8 i 10/12.
Wytyczony teren prac saperskich na terenie Pałacu Brühla, 2023. Fot. T. Tołłoczko

Odwiedzający regularnie plac marsz. Józefa Piłsudskiego mogli już zobaczyć pierwszy sygnał nowych działań: wyrastające na jego północno-zachodnich obrzeżach ogrodzenie, które poszerza dotychczasowy teren prac spółki. Po odgrodzeniu przestrzeni wykopalisk do akcji wkroczą saperzy, którzy wykonają wstępną weryfikację, czy w ziemi nie pozostały stanowiące potencjalne zagrożenie pozostałości wojennej amunicji czy bomb. Taka historia miała już miejsce, gdy na terenie dawnej pierzei zachodniej placu w 2008 roku znaleziono m.in. minę przeciwpancerną i pocisk artyleryjski. Wraz z rozpoznaniem saperskim rozpoczną się prace geofizyczne oraz geodezyjne wytyczanie wykopów, czyli przestrzeni dla prac archeologicznych.

Leżące na kupce ziemi, pokryte rdzą metalowe odłamki odnalezione na terenie dawnego Pałacu Brühla podczas prac saperskich w ramach przygotowań do wykopalisk archeologicznych. Obok na wysuszonej trawie czerwone proporczyki z literą "M".
Przygotowanie do prac archeologicznych na terenie Pałacu Brühla, 2023. Fot. T. Tołłoczko

Wykopaliska na terenie Pałacu Saskiego

Teren przy pl. Piłsudskiego, na którym pierwotnie wznosił się gmach Pałacu Saskiego i przyległe mu kamienice przy ul. Królewskiej 6 i 8, został już gruntownie przebadany w latach 2006–2008. Tysiące znalezionych artefaktów, które pieczołowicie oczyszczono, oznaczono i opisano, trafiły następnie do Muzeum Warszawy i Muzeum Powstania Warszawskiego. Niektóre z nich można także zobaczyć na szczegółowych zdjęciach wystawy czasowej, która zdobi ogrodzenie po obu stronach Grobu Nieznanego Żołnierza.

Wykopaliska na terenie Pałacu Brühla

W odróżnieniu od terenu Pałacu Saskiego, przestrzeń, którą wcześniej zajmował Pałac Brühla – poza skromnym fragmentem oficyn – nie została nigdy przebadana. Bezprecedensowe prace archeologiczne na terenie bogatego w historię, współczesnego centrum stolicy mogą przynieść wiele zaskoczeń. W trakcie badań, które potrwają około pół roku, specjaliści zgłębią nie tylko kolejne warstwy kulturowe związane z przeszłością Pałacu Brühla, cofając się do jego pierwszego wcielenia, czyli pałacu marszałka sejmu Jerzego Ossolińskiego. Archeolodzy będą mieli okazję przyjrzeć się także wcześniejszej historii tego miejsca, gdzie przechodziły ongiś wały zygmuntowskie z fosą, których pozostałości mogą okazać się skarbnicą wiedzy o zamierzchłych czasach. Zanim jednak dotrą do czasów panowania Zygmunta III Wazy, eksplorować będą młodsze warstwy, związane z międzywojenną historią pałacu, w którym mieściła się wtedy wystawna siedziba Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Fasada Ministerstwa Spraw Zagranicznych, marzec 1936. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji, Narodowe Archiwum Cyfrowe

aktualności

Konferencja „Dziedzictwo kultury a proces inwestycyjny” w Katowicach

8 kwietnia 2024 r. w Muzeum Śląskim w Katowicach odbędzie się konferencja naukowa pod tytułem „Dziedzictwo kultury a proces inwestycyjny”. Organizatorem wydarzenia jest Centrum Badawcze Publicznego Prawa Konkurencji i Regulacji Sektorowych Uniwersytetu Śląskiego wspólnie z Muzeum Śląskim, Głównym Instytutem Górnictwa oraz Szkołą Główną Handlową. Celem konferencji jest pochylenie się nad wpływem zabytków nieruchomych na aspekty […]

Zabytkowe mury Pałacu Saskiego zadaszone

W marcu 2024 r. zakończyły się prace związane z budową zadaszenia nad zabytkowymi piwnicami Pałacu Saskiego. Tym samym pozostałości pałacowych murów zyskały ochronę przed niekorzystnym wpływem opadów atmosferycznych na obszarze ponad 2100 m2. Dwie niezależne metalowe konstrukcje z pokryciem z membrany PVC wykonała firma Protan Elmark. Budowa zadaszenia nad reliktami Pałacu Saskiego Odsłonięte w ramach […]

Badania archeologiczne na terenie Pałacu Brühla – sezon 2023

Za nami pierwsze badania archeologiczne na terenie dawnego Pałacu Brühla. W ciągu pół roku prac znaleziono i zinwentaryzowano niemal 10 tysięcy obiektów pochodzących z różnych okresów funkcjonowania pałacu. Jednocześnie badania archeologiczne pozwoliły skonfrontować dane historyczne na temat planu Pałacu Brühla ze stanem faktycznym, odkrywając nieznane wcześniej losy tego miejsca. Choć prace objęły już obszar ponad […]
Pozostałości ceglanych murów Pałacu Saskiego oraz obok nowe bloki betonowe będące elementem konstrukcji zadaszenia reliktów. W tle dwa dźwigi - większy, żółty z wyższym wysięgnikiem po lewej stronie i mniejszy pomarańczowy po prawej. Za dźwigami po prawej stronie powstająca metalowa konstrukcja zadaszenia, po lewej za ogrodzeniem fragment Grobu Nieznanego Żołnierza.

Zadaszenie reliktów Pałacu Saskiego

Trwa budowa zadaszenia nad wpisanymi do rejestru zabytków reliktami piwnic Pałacu Saskiego. Powstające na łącznej powierzchni ponad 2100 m2 konstrukcje pozwolą ochronić zabytkowe mury przed negatywnym wpływem warunków atmosferycznych. Ze względu na szczególny charakter historycznej i reprezentacyjnej przestrzeni pl. Piłsudskiego oraz zapisy ustawy o odbudowie Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej, cały […]

Odbuduj z nami trzysta lat polskiej historii

Dzięki przysyłanym zdjęciom z domowych archiwów, Fototeka Pałacu Saskiego nieprzerwanie rozrasta się. Każde nowe ujęcie tego gmachu, jak i Pałacu Brühla i trzech kamienic przy ul. Królewskiej, które trafia do wspólnie tworzonego albumu, może pomóc w odbudowie. Więcej o celu Fototeki, odbudowy, jak i żmudnym procesie przywrócenia zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego w Warszawie, opowiadają Mariusz […]
Wielokolorowa grafika, niebieskie cyfry "2024", białe "32" i napis "FINAŁ AUKCJE" (litery pomarańczowe, żółte i różowe" oraz czerwone serce z białym napisem "wielka orkiestra świątecznej pomocy"

Gramy z WOŚP: zwiedzanie piwnic Pałacu Saskiego

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy gra już po raz 32. W tym roku wylicytować można również ekskluzywny spacer wokół piwnic Pałacu Saskiego. Zwycięzca licytacji wraz z osobą towarzyszącą będzie miał okazję zobaczyć z bliska historyczne mury i dowiedzieć się więcej o procesie odbudowy. Pałac Saski na aukcji WOŚP Kolejny finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy odbędzie się już […]

2023: podsumowanie działań Pałac Saski sp. z o.o.

Minęły dwa lata odkąd ruszyła inwestycja odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz trzech kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie, realizowana w oparciu o przyjętą przez Sejm i Senat ustawę z 11 sierpnia 2021 r. Po odsłonięciu reliktów piwnic Pałacu Saskiego przyszedł czas na archeologiczne eksploracje terenu Pałacu Brühla. Owocem pierwszego etapu badań na tym obszarze […]

Co o odbudowie Pałacu Saskiego sądzą Polacy?

Jeszcze przed powołaniem spółki odpowiedzialnej za odbudowę zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego przeprowadzono ogólnopolskie badania społeczne na temat świadomości i poglądów związanych z historią i odbudową Pałacu Saskiego. Podobne sondaże zrealizowano ponownie z końcem roku 2022 i 2023, a ich celem było rozpoznanie ewentualnych zmian w postrzeganiu inwestycji odbudowy. Świadomość historyczna, jak i wiedza o odbudowie […]

Zabytki i zagadki archeologiczne z wykopalisk Pałacu Brühla

Już na samym początku prace archeologiczne na terenie dawnego kompleksu Pałacu Brühla przyniosły niespodziewane znaleziska, takie jak połowicznie zachowana rzeźba „Chwała”. Kolejne tygodnie i miesiące działań również nas nie rozczarowały. W toku prac znaleziono wiele mniejszych, ale równie ciekawych zabytków ruchomych, które odsłaniają przed nami kolejne karty historii tego miejsca. Z ziemi wyłoniono nawet istne […]
okładka cyklu filmów na temat Pałacu Saskiego i Pałacu Brühla. Na samym środku napis "FENOMEN" na beżowym tle.

Fenomen Pałaców Saskiego i Brühla – cykl na YouTube

Historię Pałaców Saskiego i Brühla nie sposób streścić w kilku słowach, ale można przybliżyć jej najciekawsze rozdziały w dwunastu krótkich filmach.  W cyklu „Fenomen”, który publikujemy co tydzień na naszym kanale YouTube, historycy, archeolodzy i znawcy architektury m.in. pasjonująco tłumaczą, jak kryptolodzy z Pałacu Saskiego pomogli pokonać III Rzeszę czy pokazują, jak jadano na królewskim dworze. […]