Kontrast
Czcionka
aktualności

Wystawa „Okruchy przeszłości”: otwarcie miejskiej galerii sztuki w Warszawie

18 października 2022 roku na pl. marsz. J. Piłsudskiego w Warszawie odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Okruchy przeszłości”. Ekspozycja archiwalnych zdjęć oraz plansz edukacyjnych znalazła swoje miejsce na ogrodzeniu terenu inwestycji odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie.

Co zobaczymy na wystawie?

Nowo otwarta wystawa przedstawia „okruchy przeszłości”, czyli artefakty znalezione podczas wykopalisk na terenie piwnic Pałacu Saskiego. Zdjęcia przybliżają wygląd częściowo zachowanych naczyń, narzędzi i sztućców czy obraz monet, które skrywały gruzy zburzonych podczas II wojny światowej gmachów. Dzięki dużej rozdzielczości fotografii można docenić nawet najmniejsze detale drobnych przedmiotów, takich jak medalik czy boratynka. Ekspozycję dopełniają wielkoformatowe, koloryzowane zdjęcia historyczne przedstawiające sylwetki brakujących gmachów w sąsiedztwie Grobu Nieznanego Żołnierza.

Znajdujące się na fotografiach artefakty odnalezione zostały podczas prowadzonych między rokiem 2006 a 2008 badań archeologicznych, które miały poprzedzać odbudowę Pałacu Saskiego. Po latach powrócono do idei restytucji tego gmachu wraz z Pałacem Brühla oraz kamienicami przy ul. Królewskiej dzięki ustawie, której cele obecnie są realizowane przez spółkę Pałac Saski sp. z o.o.

Mężczyzna w garniturze przemawia do mikrofonu. Obok niego na ekranie znajduje się element wystawy Okruchy przeszłości. Pokazane jest zdjęcie archiwalnych monet ustawionych.
Prezes Pałac Saski sp. z o.o. Jan Kowalski otwiera wystawę "Okruchy przeszłości". Fot. T. Tołłoczko

„Okruchy” to jednak przede wszystkim historia tego miejsca, dlatego ekspozycja jest formą opowieści o Warszawie, mieszkańcach Pałacu Saskiego, jak również o funkcjach, jakie Pałace Saski i Brühla pełniły na przestrzeni wieków. Tu siedem młodzieńczych lat spędził Fryderyk Chopin, którego rodzina zajmowała jedno z mieszkań w północnym skrzydle budynku. Do 1817 roku znajdowało się tam Liceum Warszawskie, a po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Pałac był siedzibą Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. W latach 30., podczas przebudowy wg projektu Bohdana Pniewskiego, reprezentacyjny wygląd zyskały wnętrza sąsiedniego Pałacu Brühla, gdzie znajdowało się Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

„Okruchy przeszłości” powszechnie dostępne

Wystawa została przygotowana w formie tablic z pytaniami i odpowiedziami, które przeczytamy w trzech językach: polskim, angielskim i ukraińskim. Ponadto jest dostępna dla osób z dysfunkcjami wzroku przy pomocy aplikacji Seeing Assistant Home oraz dzięki zastosowanym na planszach podpisom w alfabecie Braille’a.

Odsłonięte murowane fundamenty Pałacu Saskiego. Na podeście z lewej strony grupa w kaskach podziwia fundamenty. W tle, za wykopem, góruje Grób Nieznanego Żołnierza i drzewa Ogrodu Saskiego.
Zwiedzanie reliktów Pałacu Saskiego. Fot. T. Tołłoczko

Wydarzeniu towarzyszył również krótki spacer po terenie odkopywanych właśnie reliktów Pałacu Saskiego i Pałacu Brühla, który poprowadziły archeolożki Joanna Borowska oraz Maria Wardzyńska. Już niebawem obszar ten zostanie udostępniony do zwiedzania także szerszej publiczności, o czym będziemy informować na naszej stronie oraz w mediach społecznościowych.

Bezpłatna wystawa do pobrania:

Wystawa "Okruchy Przeszłości" - wersja poglądowa

Wystawa "Okruchy Przeszłości" - wersja do druku

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Odbudowa Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej – prace przygotowawcze.

Partnerzy wystawy: Muzeum Powstania Warszawskiego i Muzeum Warszawy

aktualności

Silni dzięki wolności. Silni dzięki pamięci – 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie

Setna rocznica odsłonięcia Grobu Nieznanego Żołnierza w arkadach kolumnady Pałacu Saskiego to chwila, w której warto zwrócić swój wzrok w przeszłość. Na jakich fundamentach oparta jest nasza wolność? Kim byli ludzie, którym zawdzięczamy naszą niepodległość i luksus życia we własnym kraju? Właśnie wspólnej pamięci o bezimiennych bohaterach, dzięki którym możemy cieszyć się wolnością, poświęcona jest […]

Oryginalna dekoracja Grobu Nieznanego Żołnierza powróciła na pl. Piłsudskiego

Choć wydawać by się mogło, że dzieje Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie zostały dogłębnie zbadane, niedawno doszło do wyjątkowego odkrycia. W kwietniu 2025 r. odnalezione zostały dwie metalowe tarcze, które zdobiły kiedyś okratowanie pomnika. W toku prac okazało się, że jeden z elementów krzyża Orderu Wojennego Virtuti Militari jest oryginałem, który zdobił to miejsce już […]

Wystawa „Wspólne miejsce, wspólna pamięć. 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie”

Sto lat temu odsłonięto jedno z najważniejszych miejsc pamięci w Polsce: Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Choć jego dzisiejszy kształt jest wszystkim dobrze znany, mało kto pamięta, jak wyglądał przed wojną, czyli w swojej pełnej formie w arkadach kolumnady Pałacu Saskiego. Osunęły się także w otchłań zapomnienia emocje, które towarzyszyły naszym przodkom w tym czasie. O […]

Wzrost społecznego poparcia dla odbudowy Pałacu Saskiego

Jak wynika z najnowszych badań opinii publicznej na temat odbudowy Pałacu Saskiego, inwestycja cieszy się coraz większym poparciem społecznym. Z końcem 2024 r. dane wykazały już pięciokrotną przewagę liczby zwolenników nad przeciwnikami przedsięwzięcia. Odbudowy oczekuje ponad połowa ankietowanych Polaków (55%), co wpisuje się w europejski trend wzrostu zainteresowania architekturą historyczną i odbudową dziedzictwa. Jednocześnie wyraźny […]

Próbki piaskowca na terenie odbudowy Pałacu Saskiego

Rozpoczynają się obserwacje próbnych płyt kamiennych w związku z odbudową Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej. 20 fragmentów piaskowca wydobytego z kilku polskich kamieniołomów, m.in. z okolic Szydłowca oraz z Dolnego Śląska, trafiło na warszawski pl. Piłsudskiego. Regularny monitoring pozwoli dostrzec zmiany właściwości kamienia poddanego wpływowi warunków atmosferycznych bezpośrednio w miejscu, w […]

29. Międzynarodowe Biennale Plakatu – wystawa na pl. Piłsudskiego

Już po raz drugi ogrodzenie terenu odbudowy zespołu Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej stanie się galerią sztuki plakatu. Wystawę plenerową „Quo Vadis”, czyli wybrane prace artystów biorących udział w 29. edycji Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie, można oglądać na pl. Piłsudskiego od 5 lipca 2025 r. do końca wakacji. Światowe święto […]

Nowy katalog dzieł z archiwów w Dreźnie: Pałac Saski na dawnych rysunkach

„Wspólne dziedzictwo polsko-saskie” to opracowany naukowo zbiór powstałych w okresie panowania dynastii saskiej ponad 1100 rysunków architektonicznych, które dziś znajdują się w drezdeńskich archiwach. Wzbogaconą o zbiór esejów publikację pod redakcją profesorów Jakuba Sity oraz Pawła Migasiewicza wydano m.in dzięki współpracy Instytutu Sztuki PAN, Zamku Królewskiego w Warszawie, Instytutu Polonika oraz spółki Pałac Saski. Premiera […]

298. urodziny Ogrodu Saskiego

Ostatni dzień maja przyniósł największą dotąd edycję Święta Ogrodu Saskiego. Blisko 80 tysięcy warszawiaków i turystów wzięło udział w czwartej odsłonie całodziennego wydarzenia retro, którego program w 2025 r. wzbogaciły liczne atrakcje nowych partnerów. Dzięki temu, oprócz zastępów muzyków, rekonstruktorów okresu międzywojennego, pasjonatów bicykli i automobili czy specjalistów od pokazów VR, uczestnicy mogli liczyć na specjalną, […]

Program 4. edycji Święta Ogrodu Saskiego

Zapraszamy na 4. edycję Święta Ogrodu Saskiego w Warszawie w sobotę 31 maja 2025 r. w godz. 10.00-20.30 – wstęp wolny. Program ramowy Święta Ogrodu Saskiego: 10.00 – parada na otwarcie z bicyklami na czele – start przy ul. Niecałej 10.00-18.00 – Warsztatownia Chopina (Narodowy Instytut Fryderyka Chopina): warsztaty „Baw się razem z Fryckiem” 10.00-18.00 – Muzeum Historii Polski 12.30 – spacer historyczny […]