Kontrast
Czcionka
aktualności

Forum dobrych praktyk odbudowy. Pałac Saski a wyzwania nowoczesności

Jakie wyzwania wiążą się z realizacją odbudowy historycznych gmachów przy użyciu najnowszych technologii? To tylko jedno z szeregu zagadnień, jakie pojawiły się podczas zorganizowanego w marcu 2025 r. „Forum dobrych praktyk odbudowy”. Specjalistyczne sympozjum to element trwających prac przygotowawczych do odbudowy zespołu Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie.

Od pozostałości piwnic po odbudowaną pierzeję

Uczestnicy forum poświęconemu odbudowie zachodniej pierzei pl. marsz. J. Piłsudskiego rozpoczęli dzień od wizji lokalnej terenu realizowanej obecnie inwestycji. Po zobaczeniu z bliska pozostałości historycznych murów Pałacu Saskiego oraz oficyn Pałacu Brühla, architekci pracowni WXCA Group sp. z o.o. uchylili uczestnikom rąbka tajemnicy prezentując najważniejsze założenia koncepcji odbudowy zespołu pałaców i kamienic, która zwyciężyła w międzynarodowym konkursie architektonicznym (SARP nr 1040). By uświadomić sobie skalę przedsięwzięcia warto przypomnieć, iż nagrodzona koncepcja zakłada ok. 80 tys. m2 powierzchni całkowitej. Pierwszy panel konferencji zakończył się wystąpieniem dr hab. Anny Marii Wierzbickiej i dr Alicji Szmelter z Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Przypominając historię oraz opowiadając o architektonicznym detalu, prelegentki jednocześnie zwróciły uwagę na szansę na przywrócenie perły polskiej architektury, jaką jest Pałac Brühla.

Koncepcja architektoniczna obudowanego Pałacu Brühla. Na pierwszym planie otoczony wąską alejką i niską roślinnością podłużny zbiornik z wodą, w której lustrze odbija się fasada pałacu. Na drugim planie pałac z wywieszoną na szczycie flagą polską. Po bokach mniejsze budynki połączone z pałacem, sześć drzew (po trzy po każdej stronie), a na dziedzińcu spacerują ludzie. Niebo jasne barwy szarej.
Koncepcja odbudowy Pałacu Brühla, WXCA Group sp. z o.o.

Księga dobrych praktyk odbudowy Pałacu Saskiego

Podczas drugiego panelu konferencji uczestnicy i kolejni prelegenci skupili się na wyzwaniach związanych z realizacją projektu odbudowy, które zestawili z katalogiem dobrych praktyk. Część tę w dużej mierze stanowiło podsumowanie cyklu warsztatów eksperckich przeprowadzonych przez Pałac Saski sp. z o.o. w ubiegłym roku. Podczas sesji warsztatowych, poruszających takie obszary tematyczne jak m.in. kamieniarstwo, konstrukcje dachowe czy stolarka okienna, specjaliści branżowi w toku dyskusji wypracowali tzw. księgę dobrych praktyk odbudowy, czyli główne kierunki realizacji inwestycji. Ich określenie jest odpowiedzią na kluczowe wyzwanie: jak pogodzić pieczołowite odtworzenie historycznego kształtu architektonicznego z 31 sierpnia 1939 r. ze współczesnymi wymogami prawa budowlanego oraz najnowszymi trendami tworzenia miejsc użyteczności publicznej.

Na pierwszym planie zdjęcia odwróceni tyłem uczestnicy konferencji, za nimi po lewej stronie przy pulpicie z mikrofonem dwie prelegentki. Po prawej stronie ekran rzutnika z wyświetloną mapą fragmentu Warszawy (z Ogrodem Saskim) oraz szkicami Pałacu Brühla, dokumentującymi przemiany jego wyglądu.
Forum dobrych praktyk odbudowy. Pałac Saski a wyzwania nowoczesności, 2025. Fot. T. Tołłoczko

Przykładem takich współczesnych tendencji jest koncepcja ESG (Environmental, Social, Corporate Governance), której dotyczyło ostatnie z wystąpień podczas konferencji. W budownictwie idea ta zakłada dążenie do stworzenia budynku możliwie jak najmniej obciążającego środowisko, który jednocześnie optymalnie spełnia funkcje społecznie, ale też technologicznie. To z kolei przekłada się na sprawne zarządzanie obiektem – lub obiektami, jak w przypadku odbudowywanego kompleksu Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej 6, 8 i 10/12.

aktualności

XVII Spotkania architektury „Między ortodoksją a kreacją” – konferencja

Przed nami kolejna, siedemnasta już odsłona dorocznej konferencji konserwatorsko-architektonicznej. W tym roku wydarzenie z cyklu „Między ortodoksją a kreacją” przebiegnie pod hasłem „Kon–solidacja przestrzeni miejskich”. Konferencja odbędzie się w dniach 19-20 listopada 2025 r. w Pawilonie Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP) w Warszawie, dostępna będzie również transmisja online. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny. Spotkania architektury w Pawilonie […]

Pałac Saski na Festiwalu Wspólna Niepodległa

11 listopada 1918 r. Polska odzyskała niepodległość, co przeszło wiek później świętujemy podczas pełnego muzyki i tańca Festiwalu Wspólna Niepodległa. Wzorem ostatnich 8 lat stołeczne Krakowskie Przedmieście w tym dniu wypełniają artyści: tancerze, muzycy i grupy rekonstrukcyjne. Nie zabraknie również kreatywnych warsztatów czy okazji do udziału w bezpłatnym spacerze z przewodnikiem. Z kolei na koniec […]

Silni dzięki wolności. Silni dzięki pamięci – 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie

Setna rocznica odsłonięcia Grobu Nieznanego Żołnierza w arkadach kolumnady Pałacu Saskiego to chwila, w której warto zwrócić swój wzrok w przeszłość. Na jakich fundamentach oparta jest nasza wolność? Kim byli ludzie, którym zawdzięczamy naszą niepodległość i luksus życia we własnym kraju? Właśnie wspólnej pamięci o bezimiennych bohaterach, dzięki którym możemy cieszyć się wolnością, poświęcona jest […]

Oryginalna dekoracja Grobu Nieznanego Żołnierza powróciła na pl. Piłsudskiego

Choć wydawać by się mogło, że dzieje Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie zostały dogłębnie zbadane, niedawno doszło do wyjątkowego odkrycia. W kwietniu 2025 r. odnalezione zostały dwie metalowe tarcze, które zdobiły kiedyś okratowanie pomnika. W toku prac okazało się, że jeden z elementów krzyża Orderu Wojennego Virtuti Militari jest oryginałem, który zdobił to miejsce już […]

Wystawa „Wspólne miejsce, wspólna pamięć. 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie”

Sto lat temu odsłonięto jedno z najważniejszych miejsc pamięci w Polsce: Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Choć jego dzisiejszy kształt jest wszystkim dobrze znany, mało kto pamięta, jak wyglądał przed wojną, czyli w swojej pełnej formie w arkadach kolumnady Pałacu Saskiego. Osunęły się także w otchłań zapomnienia emocje, które towarzyszyły naszym przodkom w tym czasie. O […]

Wzrost społecznego poparcia dla odbudowy Pałacu Saskiego

Jak wynika z najnowszych badań opinii publicznej na temat odbudowy Pałacu Saskiego, inwestycja cieszy się coraz większym poparciem społecznym. Z końcem 2024 r. dane wykazały już pięciokrotną przewagę liczby zwolenników nad przeciwnikami przedsięwzięcia. Odbudowy oczekuje ponad połowa ankietowanych Polaków (55%), co wpisuje się w europejski trend wzrostu zainteresowania architekturą historyczną i odbudową dziedzictwa. Jednocześnie wyraźny […]

Próbki piaskowca na terenie odbudowy Pałacu Saskiego

Rozpoczynają się obserwacje próbnych płyt kamiennych w związku z odbudową Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej. 20 fragmentów piaskowca wydobytego z kilku polskich kamieniołomów, m.in. z okolic Szydłowca oraz z Dolnego Śląska, trafiło na warszawski pl. Piłsudskiego. Regularny monitoring pozwoli dostrzec zmiany właściwości kamienia poddanego wpływowi warunków atmosferycznych bezpośrednio w miejscu, w […]

29. Międzynarodowe Biennale Plakatu – wystawa na pl. Piłsudskiego

Już po raz drugi ogrodzenie terenu odbudowy zespołu Pałaców Saskiego i Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej stanie się galerią sztuki plakatu. Wystawę plenerową „Quo Vadis”, czyli wybrane prace artystów biorących udział w 29. edycji Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie, można oglądać na pl. Piłsudskiego od 5 lipca 2025 r. do końca wakacji. Światowe święto […]

Nowy katalog dzieł z archiwów w Dreźnie: Pałac Saski na dawnych rysunkach

„Wspólne dziedzictwo polsko-saskie” to opracowany naukowo zbiór powstałych w okresie panowania dynastii saskiej ponad 1100 rysunków architektonicznych, które dziś znajdują się w drezdeńskich archiwach. Wzbogaconą o zbiór esejów publikację pod redakcją profesorów Jakuba Sity oraz Pawła Migasiewicza wydano m.in dzięki współpracy Instytutu Sztuki PAN, Zamku Królewskiego w Warszawie, Instytutu Polonika oraz spółki Pałac Saski. Premiera […]