Kontrast
Czcionka
aktualności

Odtworzenie dekoracji rzeźbiarskich Pałacu Saskiego i Pałacu Brühla we współpracy z uczelniami artystycznymi

W ramach inwestycji odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie odtworzone zostaną również zdobienia rzeźbiarskie tych historycznych budynków. Celem dochowania najwyższej dbałości o wierność odtworzonych dekoracji, 8 grudnia 2022 roku rektorzy polskich uczelni artystycznych oraz przedstawiciele Pałac Saski sp. z o.o. podpisali listy intencyjne o współpracy w tym zakresie.

Współpraca na rzecz odbudowy

Historyczne serce Warszawy ma bić na nowo dzięki restytucji Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej 6, 8 i 10/12 – inwestycji realizowanej na mocy ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 roku. Zgodnie z jej zapisami obiekty zostaną odbudowane według zewnętrznego kształtu architektonicznego, jaki posiadały w przeddzień wybuchu II wojny światowej, która położyła kres ich istnieniu. W trosce o jak najwierniejsze przywrócenie historycznego kształtu zabudowy zachodniej części placu Marszałka Józefa Piłsudskiego, spółka zajmująca się jej odbudową podejmuje wieloaspektową współpracę z uczelniami oraz innymi instytucjami. Jednym z obszarów owej współpracy jest odtworzenie dekoracji rzeźbiarskich wspomnianych budynków.

Pałac Brühlowski, fasada od ul. Fredry, 1920-1921. Fot. J. Bułhak, Polona

Płaskorzeźby i reliefowe plafony

Dekoracja rzeźbiarska Pałacu Brühla prezentowała oryginalnie najwyższą klasę artystyczną i nadawała barokowego charakteru założeniu. Elewacje Pałacu Brühla zdobiły w przyziemiu figury bóstw rzymskich autorstwa wybitnego francuskiego rzeźbiarza Pierre'a Coudray'a, zaś na bramie pałacowej stanęły rzeźby stanowiące alegorie Artes Liberales dłuta Jana Chryzostoma Redlera. Pod koniec lat 30. XX w. z inicjatywy Bohdana Pniewskiego fasadę wzbogaciły 4 popiersia projektu Franciszka Strynkiewicza. Całości dopełniały mięsiste płaskorzeźby z monumentalnym tympanonem i detalem zdobiącym okna i nisze. Nie mniej istotnym elementem przedwojennego programu rzeźbiarskiego były reliefowe plafony na ścianach Pałacu Saskiego flankujących Grób Nieznanego Żołnierza, według projektu Stanisława Kazimierza Ostrowskiego.

Wsparcie uczelni artystycznych

W siedzibie warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, zlokalizowanej w Pałacu Czapskich przy Krakowskim Przedmieściu, odbyło się dziś spotkanie rektorów aż 6 krajowych uczelni artystycznych oraz przedstawicieli Pałac Saski sp. z o.o. W trakcie wydarzenia rektorzy mieli okazję zapoznać się z dotychczasowymi działaniami spółki, a następnie podpisali listy intencyjne, deklarując wolę współpracy w zakresie odtworzenia rzeźbiarskich elementów budynków zachodniej pierzei placu Piłsudskiego. Do ASP w Warszawie, która swoje wsparcie formalnie zadeklarowała jeszcze w czerwcu br., dołączyły tym samym kolejne uczelnie artystyczne reprezentowane przez swych rektorów:

ASP w Krakowie – prof. Andrzej Bednarczyk,

ASP w Katowicach – prof. Grzegorz Hańderek,

ASP w Łodzi – dr Przemysław Wachowski,

ASP we Wrocławiu – prof. Wojciech Pukocz oraz

Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu – prof. Wojciech Hora.

Ze strony Pałac Saski sp. z o.o. swoje podpisy złożyli prezesi Jan Kowalski oraz Robert Bernisz. W spotkaniu wziął udział również Jarosław Wartak, dyrektor Departamentu Szkolnictwa Artystycznego MKiDN.

15 grudnia br. grono wspomnianych wyżej uczelni artystycznych, które zadeklarowały podjęcie współpracy przy odtworzeniu dekoracji rzeźbiarskich, powiększyło się o Akademię Sztuk Pięknych w Gdańsku. Swój podpis na liście intencyjnym złożył jej rektor prof. ASP dr hab. Krzysztof Polkowski.

Zdjęcie grupowe rektorów polskich uczelni artystycznych, przedstawicieli spółki Pałac Saski sp. z o.o. oraz dyrektora Departamentu Szkolnictwa Artystycznego MKiDN na tle ścianki z logotypami instytucji. Pięciu rektorów uczelni w rękach trzyma podpisane listy intencyjne.
Spotkanie rektorów uczelni artystycznych i prezesów Pałac Saski sp. z o.o., 8.12.2022 r. Fot. T. Tołłoczko

aktualności

Monitoring geodezyjny Grobu Nieznanego Żołnierza

Nie wszystkie prace związane z odbudową zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego są tak widowiskowe, jak budowa zadaszenia nad wpisanymi do rejestru zabytków reliktami Pałacu Saskiego. Do takich działań, które są potrzebne podczas przygotowania inwestycji, choć większość postronnych ich nie dostrzeże, należy monitoring geodezyjny Grobu Nieznanego Żołnierza. Czym jest monitoring geodezyjny? Monitoring geodezyjny budynku to proces, który polega […]

Konferencja „Dziedzictwo kultury a proces inwestycyjny” w Katowicach

8 kwietnia 2024 r. w Muzeum Śląskim w Katowicach odbyła się konferencja naukowa pod tytułem „Dziedzictwo kultury a proces inwestycyjny”. Organizatorem wydarzenia było Centrum Badawcze Publicznego Prawa Konkurencji i Regulacji Sektorowych Uniwersytetu Śląskiego wspólnie z Muzeum Śląskim, Głównym Instytutem Górnictwa oraz Szkołą Główną Handlową. Celem konferencji było pochylenie się nad wpływem zabytków nieruchomych na aspekty […]

Zabytkowe mury Pałacu Saskiego zadaszone

W marcu 2024 r. zakończyły się prace związane z budową zadaszenia nad zabytkowymi piwnicami Pałacu Saskiego. Tym samym pozostałości pałacowych murów zyskały ochronę przed niekorzystnym wpływem opadów atmosferycznych na obszarze ponad 2100 m2. Dwie niezależne metalowe konstrukcje z pokryciem z membrany PVC wykonała firma Protan Elmark. Budowa zadaszenia nad reliktami Pałacu Saskiego Odsłonięte w ramach […]

Badania archeologiczne na terenie Pałacu Brühla – sezon 2023

Za nami pierwsze badania archeologiczne na terenie dawnego Pałacu Brühla. W ciągu pół roku prac znaleziono i zinwentaryzowano niemal 10 tysięcy obiektów pochodzących z różnych okresów funkcjonowania pałacu. Jednocześnie badania archeologiczne pozwoliły skonfrontować dane historyczne na temat planu Pałacu Brühla ze stanem faktycznym, odkrywając nieznane wcześniej losy tego miejsca. Choć prace objęły już obszar ponad […]
Pozostałości ceglanych murów Pałacu Saskiego oraz obok nowe bloki betonowe będące elementem konstrukcji zadaszenia reliktów. W tle dwa dźwigi - większy, żółty z wyższym wysięgnikiem po lewej stronie i mniejszy pomarańczowy po prawej. Za dźwigami po prawej stronie powstająca metalowa konstrukcja zadaszenia, po lewej za ogrodzeniem fragment Grobu Nieznanego Żołnierza.

Zadaszenie reliktów Pałacu Saskiego

Trwa budowa zadaszenia nad wpisanymi do rejestru zabytków reliktami piwnic Pałacu Saskiego. Powstające na łącznej powierzchni ponad 2100 m2 konstrukcje pozwolą ochronić zabytkowe mury przed negatywnym wpływem warunków atmosferycznych. Ze względu na szczególny charakter historycznej i reprezentacyjnej przestrzeni pl. Piłsudskiego oraz zapisy ustawy o odbudowie Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej, cały […]

Odbuduj z nami trzysta lat polskiej historii

Dzięki przysyłanym zdjęciom z domowych archiwów, Fototeka Pałacu Saskiego nieprzerwanie rozrasta się. Każde nowe ujęcie tego gmachu, jak i Pałacu Brühla i trzech kamienic przy ul. Królewskiej, które trafia do wspólnie tworzonego albumu, może pomóc w odbudowie. Więcej o celu Fototeki, odbudowy, jak i żmudnym procesie przywrócenia zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego w Warszawie, opowiadają Mariusz […]
Wielokolorowa grafika, niebieskie cyfry "2024", białe "32" i napis "FINAŁ AUKCJE" (litery pomarańczowe, żółte i różowe" oraz czerwone serce z białym napisem "wielka orkiestra świątecznej pomocy"

Gramy z WOŚP: zwiedzanie piwnic Pałacu Saskiego

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy gra już po raz 32. W tym roku wylicytować można również ekskluzywny spacer wokół piwnic Pałacu Saskiego. Zwycięzca licytacji wraz z osobą towarzyszącą będzie miał okazję zobaczyć z bliska historyczne mury i dowiedzieć się więcej o procesie odbudowy. Pałac Saski na aukcji WOŚP Kolejny finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy odbędzie się już […]

2023: podsumowanie działań Pałac Saski sp. z o.o.

Minęły dwa lata odkąd ruszyła inwestycja odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz trzech kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie, realizowana w oparciu o przyjętą przez Sejm i Senat ustawę z 11 sierpnia 2021 r. Po odsłonięciu reliktów piwnic Pałacu Saskiego przyszedł czas na archeologiczne eksploracje terenu Pałacu Brühla. Owocem pierwszego etapu badań na tym obszarze […]

Co o odbudowie Pałacu Saskiego sądzą Polacy?

Jeszcze przed powołaniem spółki odpowiedzialnej za odbudowę zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego przeprowadzono ogólnopolskie badania społeczne na temat świadomości i poglądów związanych z historią i odbudową Pałacu Saskiego. Podobne sondaże zrealizowano ponownie z końcem roku 2022 i 2023, a ich celem było rozpoznanie ewentualnych zmian w postrzeganiu inwestycji odbudowy. Świadomość historyczna, jak i wiedza o odbudowie […]

Zabytki i zagadki archeologiczne z wykopalisk Pałacu Brühla

Już na samym początku prace archeologiczne na terenie dawnego kompleksu Pałacu Brühla przyniosły niespodziewane znaleziska, takie jak połowicznie zachowana rzeźba „Chwała”. Kolejne tygodnie i miesiące działań również nas nie rozczarowały. W toku prac znaleziono wiele mniejszych, ale równie ciekawych zabytków ruchomych, które odsłaniają przed nami kolejne karty historii tego miejsca. Z ziemi wyłoniono nawet istne […]